Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2022

1.01 Stan i ochrona środowiska

1. Symbol
1.01.05
2. Temat badania
Zasoby, wykorzystanie, zanieczyszczenie i ochrona wód
3. Cykliczność badania
co rok
4. Prowadzący badanie
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego; Minister właściwy do spraw środowiska; Minister właściwy do spraw gospodarki wodnej; Główny Inspektor Ochrony Środowiska

5. Cel badania

Celem badania jest dostarczenie informacji umożliwiających analizę i ocenę stanu zanieczyszczenia, zagrożenia i wykorzystania wód powierzchniowych, w tym wód Morza Bałtyckiego oraz wód podziemnych; charakterystyka gospodarki wodno-ściekowej; uzyskanie informacji na temat rozwoju poniesionych kosztów i źródeł finansowania obiektów małej retencji wodnej, uzyskanie informacji na temat zanieczyszczenia wód, higieny komunalnej, eksploatacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, dostępności cenowej wody i ścieków w ramach usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.
Akty prawa krajowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

  • ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2022 r. poz. 2556, z późn. zm.),
  • ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2625, z późn. zm.),
  • rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2438).
Akty prawa międzynarodowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

  • dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. WE L 327 z 22.12.2000, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 5, str. 275, z późn. zm.).
Strategie i programy, na potrzeby których dostarczane są dane:

  • Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030.
Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:

  • stowarzyszenia, organizacje, fundacje,
  • Eurostat i inne zagraniczne instytucje statystyczne,
  • Sejm, Senat,
  • administracja rządowa,
  • organizacje międzynarodowe,
  • odbiorcy indywidualni,
  • placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci).

6. Zakres podmiotowy

Wody powierzchniowe i podziemne. Podmioty korzystające ze środowiska, pobierające z ujęć własnych rocznie 5000 m3 i więcej wody podziemnej albo 20000 m3 i więcej wody powierzchniowej lub odprowadzające rocznie 20000 m3 i więcej ścieków, z wyjątkiem: przedsiębiorstw wodociągowych i kanalizacyjnych, podmiotów zużywających wyłącznie wodę zakupioną od wodociągów komunalnych i jednocześnie odprowadzających ścieki wyłącznie do sieci kanalizacyjnej oraz gospodarstw rolnych (z wyłączeniem ferm przemysłowego chowu zwierząt) zużywających wodę wyłącznie na potrzeby produkcji zwierzęcej i roślinnej (w tym ogrodniczej i szklarniowej). Podmioty gospodarki narodowej, według jednostek lokalnych prowadzące gospodarkę wodną w stawach rybnych o powierzchni zalewu 10 ha i więcej zobowiązane do uiszczania opłat za usługi wodne na potrzeby chowu lub hodowli ryb. Podmioty nadzorujące eksploatację oczyszczalni ścieków miejskich i wiejskich pracujących na sieci kanalizacyjnej, które oczyszczają ścieki miejskie i wiejskie doprowadzone siecią kanalizacyjną, nadzorujące eksploatację oczyszczalni przemysłowych dodatkowo oczyszczających ścieki miejskie i wiejskie doprowadzone siecią kanalizacyjną. Podmioty gospodarki narodowej, posiadające obowiązek sprawozdawczy w zakresie obiektów małej retencji wodnej. Nieczystości ciekłe. Stacje zlewne. Zbiorniki bezodpływowe. Przydomowe oczyszczalnie ścieków. Sieć wodociągowa i kanalizacyjna. Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków.

7. Zakres przedmiotowy

Gospodarowanie wodą. Zasoby wód podziemnych. Zaopatrzenie w wodę. Zamknięte obiegi wody. Wody powierzchniowe. Ścieki. Stawy rybne. Osady. Oczyszczalnie ścieków. Obiekty małej retencji wodnej. Monitoring wód powierzchniowych. Monitoring jakości wody. Infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna. Nieczystości ciekłe. Monitoring wód podziemnych. Ceny dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków.

8. Źródła danych

9. Rodzaje wynikowych informacji statystycznych

Zasoby ilościowe i jakościowe wód powierzchniowych i podziemnych, w przekrojach: kraj, województwa, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, regiony hydrograficzne.
Źródła poboru i cele zużycia wody w gospodarce narodowej i na potrzeby ludności, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 3, powiaty, aglomeracje miejskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, region hydrograficzny.
Pobór wód morskich wewnętrznych, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 3, powiaty.
Zamknięte obiegi wody w zakładach, w przekrojach: kraj, województwa.
Ilość i sposób zagospodarowania wód zasolonych oraz ładunki soli w nich zawarte, w przekrojach: kraj, województwa.
Napełnianie stawów rybnych (powierzchnia i zużycie wody), w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2.
Ścieki komunalne i przemysłowe odprowadzane do wód, kanalizacji i do ziemi, metody ich oczyszczania oraz ładunki zanieczyszczeń (BZT5, ChZT, zawiesina ogólna, azot ogólny, fosfor ogólny, metale ciężkie) w ściekach wytwarzanych i odprowadzanych w ciągu roku, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy, aglomeracja miejska, PKD (dotyczy ścieków przemysłowych).
Ścieki przemysłowe zawierające substancje szczególnie szkodliwe odprowadzone do wód i kanalizacji, w przekrojach: kraj, województwa.
Ilość, przepustowość i rodzaje oczyszczalni i podczyszczalni ścieków przemysłowych, ich efekty działania oraz postępowanie z wytworzonymi osadami ściekowymi, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy.
Ilość, wielkość (przepustowość i równoważna liczba mieszkańców – RLM) i rodzaje oczyszczalni ścieków miejskich i wiejskich pracujących na sieci kanalizacyjnej, ich efekty działania oraz postępowanie z wytworzonymi osadami ściekowymi, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy, aglomeracja miejska.
Kanalizacja – ilość ścieków bytowych odprowadzonych siecią, ścieki nieoczyszczone, w przekrojach: gminy.
Wodociągi – woda pobrana z ujęć (w tym z ujęć powierzchniowych), woda dostarczona gospodarstwom domowym, straty wody, dobowa zdolność produkcyjna wodociągu, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy.
Rodzaje obiektów małej retencji wodnej, ich liczba, poniesione koszty i źródła finansowania oraz pojemność retencyjna, w przekrojach: kraj, województwa.
Maksymalna cena wskaźnikowa za 1 m3 dostarczanej wody (zł/m3) dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, w przekrojach: gminy.
Maksymalna cena wskaźnikowa za 1 m3 odprowadzanych ścieków (zł/m3) dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, w przekrojach: gminy.
Zanieczyszczenie i tendencje zmian długookresowych, zachodzących w środowisku wodnym i w biocenozach polskich obszarów morskich. Ładunki zanieczyszczeń odprowadzane do Morza Bałtyckiego rzekami (substancje organiczne i biogenne, metale ciężkie), w przekrojach: rzeki, rodzaje zanieczyszczeń.
Stopień zanieczyszczenia osadów dennych rzek i jezior metalami ciężkimi, związkami organicznymi (wielopierścieniowymi węglowodorami organicznymi, polichlorowanymi bifenylami, pestycydami chloroorganicznymi), w przekrojach: rzeki, jeziora.
Ocena stanu jednolitych części wód podziemnych zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przekrojach: kraj, klasa jakości.
Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków miejskich i wiejskich oraz oczyszczalni ścieków przemysłowych, pracujących na sieci kanalizacyjnej, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy, aglomeracja miejska.
Jakość wody dostarczanej ludności do spożycia, w przekrojach: wodociągi o określonej wydajności, dorzecza .
Nieczystości ciekłe odebrane oraz nieczystości ciekłe przekazane do stacji zlewnej, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 3, powiaty, gminy, rodzaj nieczystości.
Liczba zbiorników bezodpływowych, stacji zlewnych i oczyszczalni przydomowych, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 3, powiaty, gminy.

10. Formy i terminy udostępnienia wynikowych informacji statystycznych

Publikacje GUS
  • „Ochrona środowiska 2023” (Listopad 2023),
  • „Rocznik Statystyczny Przemysłu 2023” (Grudzień 2023),
  • „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2023” (Lipiec 2023),
  • „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2023” (Grudzień 2023),
  • „Polska w liczbach 2023” (Maj 2023),
  • „Gospodarka mieszkaniowa i infrastruktura komunalna w 2022 r.” (Listopad 2023),
  • „Rocznik Statystyczny Województw 2023” (Grudzień 2023).
Informacje sygnalne
  • „Ochrona środowiska w 2022 r.” (Czerwiec 2023).
Internetowe bazy danych
  • Strateg – System Monitorowania Rozwoju – Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa (Listopad 2023),
  • Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Gospodarka wodno-ściekowa w przemyśle (Lipiec 2023),
  • Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Komunalne oczyszczalnie ścieków (Lipiec 2023),
  • Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Zużycie wody i oczyszczalnie ścieków (Lipiec 2023),
  • Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Zasoby eksploatacyjne wód podziemnych (Październik 2023),
  • Strateg – System Monitorowania Rozwoju – Środowisko (Październik 2023),
  • Dziedzinowa baza wiedzy – DBW Infrastruktura Komunalna i Mieszkaniowa – Wodociąg (Listopad 2023),
  • Dziedzinowa baza wiedzy – DBW Infrastruktura Komunalna i Mieszkaniowa – Kanalizacja (Listopad 2023),
  • Bazy Eurostatu i innych organizacji międzynarodowych – Baza Eurostatu – Ochrona środowiska i energia – Woda (Grudzień 2023).