Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2023

Celem badania jest dostarczenie informacji o nakładach na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej oraz informacji o uzyskanych efektach rzeczowych, a także kosztach bieżących, funduszach ekologicznych, pomocy zagranicznej. Badanie dostarcza także informacje o działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarowaniu ich środkami oraz o gospodarowaniu powiatów i gmin dochodami budżetów powiatów i gmin pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych, które stanowią podstawę do oceny realizacji polityki ekologicznej państwa w zakresie nakładów ponoszonych na ochronę środowiska w Polsce.

Akty prawa krajowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

• ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Statystycznej Dotyczącej Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska (Dz. U. poz. 218).

Akty prawa międzynarodowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 691/2011 z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie europejskich rachunków ekonomicznych środowiska (Dz. Urz. UE L 192 z 22.07.2011, str. 1, z późn. zm.).

Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:

• Sejm, Senat,
• administracja rządowa,
• Eurostat i inne zagraniczne instytucje statystyczne,
• stowarzyszenia, organizacje, fundacje,
• organizacje międzynarodowe,
• szkoły (nauczyciele i uczniowie),
• placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci).

Podmioty gospodarki narodowej ponoszące nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej i/lub uzyskujące efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej, ponoszące koszty bieżące na ochronę środowiska i gospodarkę wodną, ponoszące opłaty (w tym produktowe) i kary na celowe fundusze ekologiczne, rejestrujące szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego, otrzymujące pomoc zagraniczną na ochronę środowiska.

Ekonomiczne aspekty ochrony gruntów rolnych. Nakłady na środki trwałe dla inwestycji w zakresie wodociągów i sanitacji wsi. Nakłady inwestycyjne. Działalność kontrolna w zakresie ochrony środowiska. Szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego. Środki funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Opłaty i kary za korzystanie ze środowiska. Finansowanie ochrony środowiska. Infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna. Oczyszczalnie ścieków. Pracujący, w tym zatrudnieni.

• Zestawy danych Głównego Urzędu Statystycznego (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• OS-29/k – kwestionariusz o kosztach bieżących poniesionych na ochronę środowiska i gospodarkę wodną
• Załącznik do sprawozdań F-03, SP i SG-01 – środki trwałe – dotyczący nakładów na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej oraz uzyskanych efektów rzeczowych
• Zestawy danych Ministerstwa Klimatu i Środowiska (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• OŚ-2b – sprawozdanie z działalności kontrolnej wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska
• OŚ-4/r – roczne sprawozdanie z wpływów z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska oraz z redystrybucji tych wpływów
• OŚ-4g – sprawozdanie z gospodarowania dochodami budżetu gminy pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych przeznaczonymi na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• OŚ-4p – sprawozdanie z gospodarowania dochodami budżetu powiatu pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych przeznaczonymi na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• OŚ-4w – sprawozdanie z gospodarowania wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• OŚ-4w/n – sprawozdanie z gospodarowania wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej/Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
• Załącznik nr 1 do sprawozdania OŚ-4g – obliczanie nadwyżki dochodów budżetu gminy pochodzących z opłat i kar środowiskowych, podlegającej przekazaniu na rzecz wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• Załącznik nr 1 do sprawozdania OŚ-4p – obliczanie nadwyżki dochodów budżetu powiatu pochodzących z opłat i kar środowiskowych, podlegającej przekazaniu na rzecz wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• Zestawy danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• RRW-12 – sprawozdanie z przebiegu realizacji przepisów ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych w zakresie gromadzenia i wykorzystania środków z należności, opłat rocznych i innych wymienionych w ustawie
• RRW-2 – sprawozdanie z realizacji inwestycji w zakresie wodociągów i sanitacji wsi
• Zestawy danych z systemów informacyjnych Banku Ochrony Środowiska S.A. (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące proekologicznej działalności Banku
• Zestawy danych z systemów informacyjnych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące wpływów z opłat za korzystanie ze środowiska i administracyjnych kar pieniężnych za przekroczenie lub naruszenie warunków korzystania ze środowiska i redystrybucji tych środków oraz gospodarowania tymi środkami, gospodarowania dochodami budżetu gmin i powiatów pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych przeznaczonymi na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej
• dane dotyczące wpływów z opłat produktowych
• dane dotyczące pomocy zagranicznej udzielonej Polsce
• Zestawy danych z systemów informacyjnych Wyższego Urzędu Górniczego (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące szkód spowodowanych ruchem zakładu górniczego

Koszty bieżące ponoszone na ochronę środowiska i gospodarkę wodną, w przekrojach: kraj, kierunki poniesionych wydatków, sektory instytucjonalne i własnościowe z określeniem nakładów na urządzenia ochronne („końca rury” i zapobiegające powstawaniu zanieczyszczeń), dziedziny ochrony środowiska, PKD.
Nakłady inwestycyjne i efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej na wsi, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje inwestycji / efektu rzeczowego, źródła finansowania.
Nakłady inwestycyjne oraz efekty rzeczowe w zakresie inwestycji małej retencji wodnej, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje inwestycji / efektu rzeczowego, źródła finansowania.
Fundusze ekologiczne: opłaty i kary za korzystanie ze środowiska, opłaty produktowe, gospodarowanie środkami funduszy, w przekrojach: kraj, województwa.
Kary za przekroczenie przepisów i ustalonych norm w zakresie środowiska, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje wpływów i ich redystrybucja.
Wielkość pomocy zagranicznej udzielonej Polsce w zakresie ochrony środowiska, w przekrojach: kraj, kierunki pomocy, zakres rzeczowy, źródło pochodzenia.
Szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego, w przekrojach: kraj, rodzaj przedsięwzięć.
Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, źródło finansowania, kierunki poniesionych nakładów, grupy inwestorów, rodzaj inwestycji („końca rury” i zapobiegające powstawaniu zanieczyszczeń), dziedziny ochrony środowiska, sektory, PKD, Polska Klasyfikacja Statystyczna dotycząca Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska.
Efekty rzeczowe uzyskane w wyniku inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, rodzaje obiektów, dziedziny ochrony środowiska, grupy inwestorów, Polska Klasyfikacja Statystyczna dotycząca Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska.

Publikacje GUS

• „Rocznik Statystyczny Przemysłu 2024” (grudzień 2024),
• „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2024” (grudzień 2024),
• „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2024” (lipiec 2024),
• „Rocznik Statystyczny Województw 2024” (grudzień 2024),
• „Regiony Polski 2024” (sierpień 2024),
• „Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska 2024” (grudzień 2024).

Informacje sygnalne

• „Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska w 2023 r.” (sierpień 2024).

Internetowe bazy danych

• Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska (sierpień 2024),
• Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej według kierunków inwestowania i źródeł finansowania (wrzesień 2024),
• Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej oddane w roku sprawozdawczym (wrzesień 2024),
• Bazy Eurostatu i innych organizacji międzynarodowych – Baza Eurostatu – Ochrona środowiska – wydatki na ochronę środowiska (czerwiec 2025).