OPIS FORMULARZA

Symbol formularza: Z-12
Nazwa formularza: Sprawozdanie o strukturze wynagrodzeń według zawodów
Częstotliwość: co 2 lata

Ozdobna grafika na pasku tytułowym po prawej (wykresy)
Z12 - program dla jednostek sprawozdawczych

Spis treści

Wstęp

Program Z12 dla jednostek sprawozdawczych umożliwia wypełnienie sprawozdania Z12 za 2010 rok. Formularz znajduje się w pliku Z12_2010_formularz.pdf a objaśnienia w Z12_2010_objasnienia.pdf.

Główne funkcje programu:

  • Rejestracja danych
  • Import danych z plików CSV
  • Losowanie lub porządkowanie
  • Kontrola poprawności danych
  • Wysyłanie danych do GUS
  • Wydruk sprawozdania i błędów uznaniowych

Minimalne wymagania systemowe

  • System operacyjny: Windows 2000/XP/Vista/7 lub Linux
  • Procesor: 1 GHz (zalecane 1.4)
  • Pamięć RAM: 512 MB
  • Wolne miejsce na dysku: 200 MB

Instalacja

Instalacja odbywa się w dwóch krokach:

  • Instalacja programu Z12
  • Instalacja wirtualnej maszyny języka Java (JRE - Java Runtime Environment) w wersji 6.0
Uwaga!
Program nie zadziała bez Javy.

Instalacja w systemie Windows

Na stronie programu są dostępne dwa pliki:

  • z12-<wersja>-windows.zip
  • z12-<wersja>-windows-j.zip

Pierwszy z nich zawiera tylko program Z12 i jest przeznaczony dla osób, które mają już zainstalowaną Javę w wersji 6.0 (program nie zadziała z wcześniejszymi wersjami). Drugi plik zawiera program Z12 i Javę 6.0.

Do instalacji konieczne są uprawnienia administratora.

Po rozpakowaniu pliku należy uruchomić program z12-<wersja>-windows.exe (lub z12-<wersja>-windows-j.exe).

Okno instalatora

W pierwszym oknie należy kliknąć przycisk "Dalej >". Drugie okno służy do wyboru katalogu, w którym zostanie zainstalowany program.

Okno instalatora

Należy zaakceptować domyślną lokalizację, klikając przycisk "Dalej >". Trzecie okno umożliwia określenie położenia skrótów do programu.

Okno instalatora

Należy zaakceptować domyślną wartość, klikając przycisk "Dalej >". Czwarte okno wyświetla zbiorczą informację na temat wyborów dokonanych w poprzednich oknach.

Okno instalatora

Należy kliknąć przycisk "Instaluj". Piąte okno prezentuje postęp instalacji.

Okno instalatora

Jeżeli jest instalowany tylko program Z12, nie pojawią się kolejne trzy okna.

Okno instalatora

Należy kliknąć przycisk "Install >". Następne okno przedstawia postęp instalacji.

Okno instalatora

Po pomyślnym zakończeniu instalacji, zostanie wyświetlone okno, w którym należy kliknąć przycisk "Close".

Okno instalatora

Instalacja Javy została zakończona.

Po chwili na ekranie pojawi się szóste okno.

Okno instalatora

Należy kliknąć przycisk "Zakończ".

Instalacja w systemie Linux

Na stronie programu są dostępne dwa pliki:

  • z12-<wersja>-linux.tar.bz2
  • z12-<wersja>-linux-j.tar.bz2

Pierwszy z nich zawiera tylko program Z12 i jest przeznaczony dla osób, które mają już zainstalowaną Javę w wersji 6.0 (program nie zadziała z wcześniejszymi wersjami). Drugi plik zawiera program Z12 i Javę 6.0.

Aby zainstalować program, należy:

  • Uruchomić konsolę
  • Przejść do katalogu, do którego skopiowano plik tar.bz2.
  • Wpisać polecenia:
    bunzip2 z12-<wersja>-linux-j.tar.bz2
    tar xvf z12-<wersja>-linux-j.tar
    cd z12-<wersja>
    ./jre-6u24-linux-i586.bin
    mv jre1.6.0_24 /usr/local
    cd /usr/local
    ln -s jre1.6.0_24 java
  • Dodać ścieżkę /usr/local/java do zmiennej środowiskowej PATH

Uruchomienie programu

W systemie Windows

Wybrać z menu Start -> Programy -> Z12_2010 -> Z12, lub kliknąć ikonę znajdującą się na pulpicie.

W systemie Linux

  • Uruchomić konsolę
  • Przejść do katalogu z12-<wersja>
  • Wydać polecenie ./z12.sh

Tryby wprowadzania danych

Dane formularza Z12 można wprowadzić na trzy sposoby:

1. Losowanie lub porządkowanie przy pomocy programu

Jeżeli jednostka wykaże w polu A3 ponad 40 zatrudnionych spełniających warunki badania, program wykona losowanie. W przeciwnym wypadku wykonywane jest porządkowanie, które polega na ustawieniu wszystkich pracowników we właściwej kolejności.

W tym trybie należy:

  • Wprowadzić dane o jednostce
  • Wprowadzić lub zaimportować dane wszystkich zatrudnionych pracowników. Na tym etapie należy dla każdego pracownika wprowadzić przynajmniej pola B3, B4, B5 i B8. Program wykonuje losowanie na podstawie tych czterech pól (inaczej niż przy losowaniu ręcznym, które jest wykonywane na podstawie dwóch pól - B3 i B4). Algorytm losowania programowego różni się od losowania ręcznego również tym, że nie wybiera pracowników ustawionych w równych odstępach (np. co piątego), lecz dzieli cały zbiór na przedziały i w każdym z nich wykonuje losowanie. Dlatego wynik po losowaniu programowym będzie zazwyczaj inny niż po losowaniu ręcznym (zostanie wybrana inna grupa pracowników).
  • Poprawić lub zaakceptować wszystkie błędy. Na tym etapie kontrolowane są tylko pola B3, B4, B5 i B8 (dla każdego pracownika), oraz dane jednostki
  • Wykonać losowanie lub porządkowanie
  • Zarejestrować pozostałe pola (B6, B7, B9, C1 - C13, D1 - D15)
  • Poprawić lub zaakceptować wszystkie błędy. Na tym etapie kontrolowane są wszystkie pola
  • Wykonać eksport do pliku dla GUS lub wysłać dane bezpośrednio z programu. W tym drugim przypadku wymagane jest posiadanie konta w Portalu Sprawozdawczym.

2. Losowanie ręczne

Ten tryb jest przeznaczony dla jednostek, które mają ponad 40 zatrudnionych spełniających warunki badania i przygotowały listę pracowników według algorytmu opisanego w objaśnieniach.

W tym trybie należy:

  • Wylosować ręcznie pracowników według algorytmu opisanego w objaśnieniach. Uwaga! Dane muszą być przygotowane ściśle według tego algorytmu. Dane przygotowane w inny sposób, zostaną odrzucone przez program.
  • Wprowadzić dane o jednostce
  • Wprowadzić lub zaimportować dane pracowników (wszystkie pola)
  • Poprawić lub zaakceptować wszystkie błędy. Na tym etapie kontrolowane są wszystkie pola.
  • Wykonać eksport do pliku dla GUS lub wysłać dane bezpośrednio z programu. W tym drugim przypadku wymagane jest posiadanie konta w Portalu Sprawozdawczym.

3. Rejestracja w filiach i łączenie w jednostce sprawozdawczej

Rejestrację w tym trybie można przeprowadzić, jeżeli dana jednostka posiada filie/oddziały, które nie posiadają własnych 14-znakowych numerów REGON, w związku z czym nie mogą samodzielnie sporządzić sprawozdania. Filie przygotowują dane swoich pracowników i wysyłają do jednostki sprawozdawczej. Jednostka łączy dane ze wszystkich filii i wykonuje losowanie.

We wszystkich filiach należy:

  • Wprowadzić dane o jednostce
  • Wprowadzić lub zaimportować dane pracowników (wszystkie pola oprócz B1)
  • Poprawić lub zaakceptować wszystkie błędy. Na tym etapie kontrolowane są wszystkie pola.
  • Wyeksportować dane i przesłać do jednostki sprawozdawczej

W jednostce sprawozdawczej należy:

  • Wprowadzić dane o jednostce
  • Zaimportować dane wszystkich filii/oddziałów
  • Wykonać losowanie
  • Wykonać eksport do pliku dla GUS lub wysłać dane bezpośrednio z programu. W tym drugim przypadku wymagane jest posiadanie konta w Portalu Sprawozdawczym.

Główne okno aplikacji

Główne okno aplikacji składa się z trzech zakładek.

Okno programu

Zakładka "Dane dotyczące jednostki sprawozdawczej" zawiera dane jednostki sprawozdawczej. Zakładka "Pracownicy" może zawierać tabelę z wykazem pracowników lub dane konkretnego pracownika. Zakładka "Błędy" zawiera tabelę z wykazem błędów w danych wszystkich pracowników.

Uwaga!
Aby wszystkie elementy były widoczne, rozdzielczość ekranu musi być ustawiona na co najmniej 1024x768.

Wypełnianie sprawozdania

Program umożliwia ręczną rejestrację danych formularza Z12.

Dodawanie jednostek

Pierwszym krokiem jest dodanie jednostki, dla której będzie wypełniane sprawozdanie. Aby to zrobić, należy kliknąć przycisk "Dodaj jednostkę" znajdujący się na zakładce "Jednostka". Następnie należy odpowiadać na kolejne pytania i klikać przycisk "Dalej" a na końcu "Zakończ".

Uwaga!
Na tym etapie należy zdecydować, w jakim trybie będzie wypełniane sprawozdanie. Nie ma możliwości zmiany trybu w późniejszych etapach pracy z aplikacją.

Dodawanie filii/oddziałów

Dane jednostki można podzielić na dowolną liczbę filii. Następnie do konkretnych filii można dodawać pracowników. Okno służące do zarządzania filiami można uruchomić klikając przycisk "Filie" znajdujący się na zakładce "Dane dotyczące jednostki sprawozdawczej".

Okno programu

Okno umożliwia dodawanie, usuwanie i edycję filii. Aby zapisać zmiany, należy kliknąć przycisk "OK".

Dodawanie pracowników

Aby dodać nowego pracownika, należy kliknąć przycisk "Dodaj pracownika" a następnie wprowadzić dane i kliknąć przycisk "Zapisz".

Okno programu

Uwaga!
Podawanie imion i nazwisk nie jest wymagane, ale ułatwia identyfikację poszczególnych pracowników w programie. Imiona i nazwiska nie są wysyłane do GUS.

Aby wyświetlić aktualną listę pracowników, należy kliknąć przycisk "Powrót do listy pracowników"

Okno programu

W górnej części okna znajduje się filtr umożliwiający wyszukiwanie pracowników według zadanych kryteriów. W lewym dolnym rogu znajdują się przyciski umożliwiające dodawanie, usuwanie i edycję danych pracowników.

Uwaga!
Zawartość tabeli jest stronicowana. Każda strona może zawierać co najwyżej 100 pracowników. Do przechodzenia na inne strony służą kontrolki nawigacyjne znajdujące się w prawym dolnym rogu okna.

Obsługa błędów

Podczas pracy z aplikacją, w danych jednostki jak i pracowników mogą się pojawić błędy.

Istnieją dwa rodzaje błędów:

  • Bezwzględne (twarde)
  • Uznaniowe

Wystąpienie błędu bezwzględnego oznacza, że dane są niepoprawne. Wystąpienie błędu uznaniowego oznacza, że została wykryta sytuacja nietypowa, której nie można jednoznacznie zakwalifikować jako błąd. Po sprawdzeniu, że dane są poprawne, błąd uznaniowy można zaakceptować.

Błędy są wyświetlane w tabeli znajdującej się w dolnej części okna. Wybranie wiersza tabeli spowoduje wyświetlenie przycisków "Błąd" przy wszystkich polach, które mogą mieć wpływ na dany błąd. Kliknięcie takiego przycisku spowoduje wyświetlenie komunikatu.

Błędy uznaniowe pojedyncze

Błędy tego typu należy akceptować pojedynczo. Służą do tego kontrolki znajdujące się w oknie z komunikatem błędu.

Okno programu

Aby zaakceptować błąd, należy zaznaczyć opcję "Sytuacja jest poprawna" i kliknąć przycisk "Akceptuj".

Część błędów wymaga podania wyjaśnienia.

Okno programu

Aby zaakceptować taki błąd, należy wpisać treść wyjaśnienia i kliknąć przycisk "Sytuacja jest poprawna".

Błędy uznaniowe grupowe

Dla błędów tego typu możliwa jest akceptacja grupowa (automatyczna), czyli taka która obejmuje większą liczbę pracowników. Można ją wykonać na zakładce "Błędy", która umożliwia przeglądanie i edycję błędów wszystkich pracowników znajdujących się na sprawozdaniu (w tym miejscu są wyświetlane wszystkie błędy, nie tylko uznaniowe grupowe).

Okno programu

W górnej części okna znajduje się filtr umożliwiający wyszukiwanie błędów według zadanych kryteriów. W lewym dolnym rogu znajdują się przyciski umożliwiające edycję danych pracownika, którego błąd dotyczy oraz wyświetlanie błędów.

Uwaga!
Zawartość tabeli jest stronicowana. Każda strona może zawierać co najwyżej 100 błędów. Do przechodzenia na inne strony służą kontrolki nawigacyjne znajdujące się w prawym dolnym rogu okna.

Kliknięcie przycisku "Wyświetl błąd" spowoduje wyświetlenie okna edycji błędu.

Okno programu

Okno umożliwia akceptację błędów uznaniowych pojedynczych i grupowych, zdejmowanie akceptacji oraz edycję treści wyjaśnień.

Jeżeli dany błąd został przewidziany do akceptacji grupowej, uaktywnią się kontrolki znajdujące się w sekcji "Akceptacja grupowa". Aby zaakceptować taki błąd, należy zaznaczyć pole "Sytuacja jest poprawna" i kliknąć przycisk OK. Niektóre błędy można akceptować dla wszystkich pracowników a inne wyłącznie dla grupy pracowników o tym samym symbolu zawodu. W tym drugim przypadku uaktywni się pole z symbolem zawodu. Niezależnie od tego część błędów wymaga podania wyjaśnienia, które należy wpisać w polu tekstowym.

Import

Program umożliwia dwa rodzaje importów:

Import danych z pliku CSV

Oprócz rejestracji ręcznej, program umożliwia import danych z pliku w formacie CSV. Plik musi być przygotowany według zasad opisanych w dokumencie "Specyfikacja pliku importu danych sprawozdania Z-12 za 2010 rok". Dokument jest dostępny tutaj.

Przykładowe pliki CSV:

Aby wykonać import z pliku CSV, należy:

  • Wybrać z menu Plik > Importuj...
  • Wybrać "Plik CSV"
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Wybrać pola, które mają być dopisane lub zaktualizowane.
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Wpisać numer linii, od której ma się rozpocząć wczytywanie. Jeżeli w pierwszej linii pliku znajdują się nagłówki (nazwy pól), należy wpisać 2.
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Wybrać kodowanie znaków, w którym został przygotowany plik (zazwyczaj windows-1250)
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Przy pomocy przycisku "..." wskazać położenie pliku CSV
  • Kliknąć przycisk "Zakończ"

Import może być wykonywany wielokrotnie. Jeżeli dane już istnieją w programie, zostaną zaktualizowane. Dane pracowników są identyfikowane na podstawie numeru filii i identyfikatora pracownika. Połączenie tych dwóch identyfikatorów musi być unikalne w danej jednostce sprawozdawczej.

Niektóre rekordy mogą zostać pominięte podczas importu. Dzieje się tak po wykonaniu losowania przy pomocy programu. Na tym etapie można tylko aktualizować dane pracowników, którzy pozostali po losowaniu. Nie można aktualizować danych pracowników, którzy "odpadli" w losowaniu. Nie można również dopisywać nowych pracowników.

Importowane są wartości tylko tych pól, które zostały zaznaczone do importu. Pozostałe pozostają w programie bez zmian. To, które pola można importować, zależy od trybu wprowadzania danych i etapu, na którym odbywa się import.

  • Podczas wprowadzania danych filii/oddziału można importować wszystkie pola, oprócz B1
  • Podczas wprowadzania danych wylosowanych "ręcznie" można importować wszystkie pola. Dodatkowo muszą być importowane pola B1, B3 i B4, ponieważ to na ich podstawie wykonano losowanie "ręczne".
  • Przed losowaniem przy pomocy programu można importować wszystkie pola oprócz B1. Wartość tego pola zostanie ustalona podczas losowania.
  • Po losowaniu przy pomocy programu można importować wszystkie pola, oprócz B1, B3, B4, B5 i B8. Wartość pola B1 została ustalona podczas losowania i nie może być zmieniana. Nie można również modyfikować pól B3, B4, B5 i B8, ponieważ to na podstawie tych wartości wykonano losowanie.

Plik w formacie CSV może być edytowany w arkuszu kalkulacyjnym (np. Excel lub OpenOffice Calc). Jeżeli domyślnym programem otwierającym pliki CSV jest Excel, kliknięcie pliku np. w Eksploratorze Windows, spowoduje jego otwarcie, ale niektóre wersje Excela błędnie interpretują pliki ze średnikami w roli separatorów. Aby poprawnie otworzyć plik w Excelu należy:

  • Uruchomić Excela
  • Wybrać z menu Plik > Otwórz...
  • Zmienić "Pliki typu" na "Pliki tekstowe"
  • Wskazać plik CSV
  • Kliknąć przycisk "Otwórz"

Podczas otwierania pliku CSV w OpenOffice Calc, należy ustawić opcje separatora na "Rozdzielony" oraz zaznaczyć "Średnik" i odznaczyć "Przecinek".

Import danych z filii/oddziału

Aby zaimportować dane przygotowane w filii/oddziale, należy:

  • Wybrać z menu Plik > Importuj...
  • Wybrać "Dane z filii/oddziału"
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Przy pomocy przycisku "..." wskazać położenie pliku otrzymanego z filii (filia musi najpierw wyeksportować ten plik w swoim programie Z12 i wysłać do jednostki nadrzędnej)
  • Kliknąć przycisk "Zakończ"
Uwaga!
Dane z filii można importować wyłącznie przed wykonaniem losowania.

Losowanie lub porządkowanie

Jeżeli jednostka wykaże w polu A3 ponad 40 zatrudnionych spełniających warunki badania, program wykona losowanie. W przeciwnym wypadku wykonywane jest porządkowanie, które polega na ustawieniu wszystkich pracowników we właściwej kolejności.

Losowanie lub porządkowanie wykonuje się, jeżeli została wybrana opcja wprowadzania danych wszystkich pracowników. Przed losowaniem lub porządkowaniem należy poprawić lub zaakceptować wszystkie błędy. Na tym etapie sprawdzane są błędy występujące w następujących polach:

  • wszystkie pola danych jednostki
  • B3 - symbol zawodu
  • B4 - symbol płci
  • B5 - symbol wykształcenia
  • B8 - rok urodzenia

Powyższe pola muszą być wprowadzone przed losowaniem lub porządkowaniem. Wypełnianie pozostałych pól nie jest wymagane na tym etapie.

Aby wykonać losowanie lub porządkowanie, należy wybrać z menu Dane -> Wykonaj losowanie lub Dane -> Wykonaj porządkowanie (dostępna jest tylko jedna opcja). Jeżeli wykonano losowanie, od tej pory w programie będą wyświetlane dane pracowników wylosowanych. Dane pozostałych pracowników będą ukryte.

Cofnięcie losowania lub uporządkowania

Można odwołać operację losowania lub porządkowania. Aby to zrobić, należy wybrać z menu Dane - > Cofnij losowanie lub Dane - > Cofnij uporządkowanie (dostępna jest tylko jedna opcja). Można wielokrotnie wykonywać i cofać losowanie lub uporządkowanie. Jeżeli nie zostanie zmieniona liczba pracowników, oraz żadne z pól B3, B4, B5 i B8, to za każdym razem zostanie wylosowana ta sama grupa pracowników. Zmiana któregokolwiek z tych parametrów może skutkować wylosowaniem innej grupy pracowników.

Eksport

Program umożliwia trzy rodzaje eksportów:

Eksport danych dla GUS

Po wykonaniu losowania i usunięciu wszystkich błędów, dane należy dostarczyć do GUS. Jedną z metod jest eksport danych do pliku. Jeżeli jednostka posiada konto w Portalu Sprawozdawczym, zamiast eksportować dane do pliku, może je wysłać bezpośrednio z programu. Więcej szczegółów na ten temat można znaleźć tutaj

Aby wykonać eksport, należy:

  • Wybrać z menu Plik - > Eksportuj...
  • Wybrać "Dane dla GUS"
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Przy pomocy przycisku "..." wybrać katalog, do którego zostanie skopiowany plik. Należy zapamiętać, do którego katalogu wykonano eksport. Program pamięta ostatni wybór, więc zawsze można powrócić do tego ekranu i odczytać nazwę katalogu.
  • Kliknąć przycisk "Zakończ"

Po wykonaniu tych czynności program utworzy plik o nazwie "<regon>_gus.z12", gdzie "<regon>" to 14-znakowy numer REGON jednostki sprawozdawczej. Nazwa nie powinna być zmieniana, ponieważ umożliwia rozróżnienie plików pochodzących od różnych sprawozdawców.

Plik można dostarczyć do GUS na dwa sposoby:

  • Skopiować na dyskietkę lub nagrać na płytę CD i dostarczyć do Urzędu Statystycznego. Dyskietkę lub płytę należy oznaczyć numerem REGON jednostki sprawozdawczej.
  • Wysłać przez stronę internetową https://ankiet.stat.gov.pl/ps.z12 Ta metoda jest dostępna dla jednostek posiadających konto w Portalu Sprawozdawczym.

Eksport danych z filii dla jednostki nadrzędnej

Po wprowadzeniu danych w filii należy je wyeksportować dla jednostki nadrzędnej (sprawozdawczej).

Aby wykonać eksport, należy:

  • Wybrać z menu Plik - > Eksportuj...
  • Wybrać "Dane dla Jednostki Sprawozdawczej"
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Przy pomocy przycisku "..." wybrać katalog, do którego zostanie skopiowany plik. Należy zapamiętać, do którego katalogu wykonano eksport. Program pamięta ostatni wybór, więc zawsze można powrócić do tego ekranu i odczytać nazwę katalogu.
  • Kliknąć przycisk "Zakończ"

Po wykonaniu tych czynności program utworzy plik o nazwie "<regon>_filia_<numer>.z12", gdzie "<regon>" to 14-znakowy numer REGON jednostki sprawozdawczej a <numer> to numer filii. Plik należy dostarczyć do jednostki nadrzędnej.

Eksport danych do pliku CSV

Można wykonać eksport danych pracowników do pliku CSV. Ten plik jest przeznaczony do użytku wewnętrznego w jednostce sprawozdawczej lub filii/oddziale.

Aby wykonać eksport, należy:

  • Wybrać z menu Plik - > Eksportuj...
  • Wybrać "Plik CSV (do użytku wewnętrznego)"
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Wybrać kodowanie znaków, w którym ma być przygotowany plik.
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Przy pomocy przycisku "..." wybrać katalog, do którego zostanie skopiowany plik. Należy zapamiętać, do którego katalogu wykonano eksport. Program pamięta ostatni wybór, więc zawsze można powrócić do tego ekranu i odczytać nazwę katalogu.
  • Kliknąć przycisk "Zakończ"

Wysyłanie danych

Program umożliwia wysłanie danych bezpośrednio do GUS. Aby to zrobić, należy wybrać z menu Plik -> Wyślij do GUS...

Okno logowania

Należy wpisać ID i hasło do Portalu Sprawozdawczego a następnie kliknąć przycisk OK.

W wielu przedsiębiorstwach dostęp do Internetu jest możliwy wyłącznie za pośrednictwem serwera proxy. Aby skonfigurować program Z12 do współpracy z serwerem proxy, należy wybrać z menu Narzędzia -> Serwer proxy...

Okno konfiguracji serwera proxy

Adres i numer portu serwera proxy można zazwyczaj znaleźć w konfiguracji przeglądarki internetowej:

  • Internet Explorer
    Wybrać z menu Narzędzia -> Opcje internetowe, przejść na zakładkę "Połączenia" i kliknąć przycisk "Ustawienia sieci LAN".
  • Firefox
    Wybrać z menu Narzędzia -> Opcje..., kliknąć przycisk "Zaawansowane", przejść na zakładkę "Sieć" i w grupie "Połączenie" kliknąć przycisk "Ustawienia..."
  • Opera
    Wybrać z menu Narzędzia -> Preferencje..., przejść na zakładkę "Zaawansowane", wybrać z lewej strony "Sieć" i kliknąć przycisk "Serwery proxy..."

Jeżeli w konfiguracji przeglądarki nie ma wymaganych wartości, należy się skontaktować z administratorem swojej sieci.

Drukowanie

Aby wykonać wydruk sprawozdania i błędów uznaniowych, należy wybrać z menu Plik - > Drukuj... Po chwili na ekranie pojawi się okno wyboru drukarki. Należy wybrać właściwą drukarkę i kliknąć przycisk "Print".

Praca grupowa

Program umożliwia jednoczesną pracę większej liczby użytkowników.

Jeden z komputerów należy wyznaczyć do roli serwera, czyli komputera, który przechowuje dane i udostępnia je pozostałym komputerom. Aby to zrobić, należy:

  • Wybrać z menu Plik -> Praca grupowa...
  • Zaznaczyć opcję "Ten komputer przechowuje dane i udostępnia je innym komputerom"
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Pojawi się okno umożliwiające dodawanie użytkowników. Należy dodać tylu użytkowników, ilu będzie się łączyło przez sieć.
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Wybrać numer portu, na którym będzie działał serwer. Większość użytkowników powinna zostawić numer domyślny.
  • Kliknąć przycisk "Zakończ"

W ten sposób został uruchomiony serwer.

Na pozostałych komputerach należy:

  • Wybrać z menu Plik -> Praca grupowa...
  • Zaznaczyć opcję "Ten komputer korzysta z danych przechowywanych na innym komputerze"
  • Kliknąć przycisk "Dalej"
  • Wpisać nazwę lub numer IP serwera, port oraz login i hasło użytkownika. Loginy i hasła były nadawane podczas dodawania użytkowników na serwerze.
  • Kliknąć przycisk "Zakończ"

Od tej pory grupa użytkowników może pracować nad jednym sprawozdaniem.

Kopie zapasowe

Aby zabezpieczyć dane przed utratą, należy regularnie tworzyć kopie zapasowe. Aby wykonać kopię, należy wybrać z menu Dane -> Utwórz kopię zapasową... Następnie należy wskazać katalog, w którym ma zostać zapisany plik kopii.

Kopia ma postać pliku ZIP, który zawiera pliki o nazwach <regon>.z12, gdzie <regon> to numer REGON jednostki sprawozdawczej. Dane każdej jednostki są przechowywane w osobnym pliku. Aby przywrócić dane z kopii, należy skopiować wybrane pliki <regon>.z12 do katalogu db w katalogu głównym aplikacji (w systemie Windows będzie to c:\Program Files\Z12_2010\db)

Niezależnie od kopii tworzonych ręcznie, program co 15 minut tworzy kopie aktualnie wypełnianego sprawozdania i zapisuje je w katalogu backup (w systemie Windows c:\Program Files\Z12_2010\backup). Pliki mają nazwy w postaci <regon>_<data i czas>.z12, gdzie <regon> to numer REGON jednostki sprawozdawczej a <data i czas> to data i czas zapisane w postaci ciągu liczb oznaczających kolejno rok, miesiąc, dzień, godzinę, minutę. Aby przywrócić dane z tego pliku, należy go skopiować do katalogu db i zmienić nazwę do postaci <regon>.z12

Uwaga!
Dane z kopii zapasowych należy przywracać, gdy program Z12 jest wyłączony!