Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2022
1.01 Stan i ochrona środowiska
1. Symbol
1.01.12
2. Temat badania
Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska
3. Cykliczność badania
co rok
4. Prowadzący badanie
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego; Minister właściwy do spraw rozwoju wsi; Główny Inspektor Ochrony Środowiska; Minister właściwy do spraw klimatu
5. Cel badania
Celem badania jest dostarczenie informacji o nakładach na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej oraz informacji o uzyskanych efektach rzeczowych, a także kosztach bieżących, funduszach ekologicznych, pomocy zagranicznej. Badanie dostarcza także informacje o działalności Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, wojewódzkich funduszy ochrony środowiska i gospodarowaniu ich środkami oraz o gospodarowaniu powiatów i gmin dochodami budżetów powiatów i gmin pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych, które stanowią podstawę do oceny realizacji polityki ekologicznej państwa w zakresie nakładów ponoszonych na ochronę środowiska w Polsce.
Akty prawa krajowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:
- ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska,
- rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Statystycznej Dotyczącej Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska (Dz. U. poz. 218).
Akty prawa międzynarodowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:
- rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 691/2011 z dnia 6 lipca 2011 r. w sprawie europejskich rachunków ekonomicznych środowiska (Dz. Urz. UE L 192 z 22.07.2011, str. 1, z późn. zm.).
Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:
- Sejm, Senat,
- administracja rządowa,
- Eurostat i inne zagraniczne instytucje statystyczne,
- stowarzyszenia, organizacje, fundacje,
- organizacje międzynarodowe,
- szkoły (nauczyciele i uczniowie),
- placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci).
6. Zakres podmiotowy
Podmioty gospodarki narodowej ponoszące nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej i/lub uzyskujące efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej, ponoszące koszty bieżące na ochronę środowiska i gospodarkę wodną, ponoszące opłaty (w tym produktowe) i kary na celowe fundusze ekologiczne, rejestrujące szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego, otrzymujące pomoc zagraniczną na ochronę środowiska.
7. Zakres przedmiotowy
Ekonomiczne aspekty ochrony gruntów rolnych. Nakłady na środki trwałe dla inwestycji w zakresie wodociągów i sanitacji wsi. Nakłady inwestycyjne. Działalność kontrolna w zakresie ochrony środowiska. Szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego. Środki funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej. Opłaty i kary za korzystanie ze środowiska. Finansowanie ochrony środowiska. Infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna. Oczyszczalnie ścieków. Pracujący, w tym zatrudnieni.
8. Źródła danych
- Zestawy danych Głównego Urzędu Statystycznego (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
- OS-29/k – kwestionariusz o kosztach bieżących poniesionych na ochronę środowiska i gospodarkę wodną
- Załącznik do sprawozdań F-03, SP i SG-01 – środki trwałe – dotyczący nakładów na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej oraz uzyskanych efektów rzeczowych
- Zestawy danych Ministerstwa Klimatu i Środowiska (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
- OŚ-2b – sprawozdanie z działalności kontrolnej wojewódzkich inspektorów ochrony środowiska
- OŚ-4/r – roczne sprawozdanie z wpływów z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska oraz z redystrybucji tych wpływów
- OŚ-4g – sprawozdanie z gospodarowania dochodami budżetu gminy pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych przeznaczonymi na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- OŚ-4p – sprawozdanie z gospodarowania dochodami budżetu powiatu pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych przeznaczonymi na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- OŚ-4w – sprawozdanie z gospodarowania wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- OŚ-4w/n – sprawozdanie z gospodarowania wojewódzkim funduszem ochrony środowiska i gospodarki wodnej/Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej
- Załącznik nr 1 do sprawozdania OŚ-4g – obliczanie nadwyżki dochodów budżetu gminy pochodzących z opłat i kar środowiskowych, podlegającej przekazaniu na rzecz wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- Załącznik nr 1 do sprawozdania OŚ-4p – obliczanie nadwyżki dochodów budżetu powiatu pochodzących z opłat i kar środowiskowych, podlegającej przekazaniu na rzecz wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- Zestawy danych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
- RRW-12 – sprawozdanie z przebiegu realizacji przepisów ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych w zakresie gromadzenia i wykorzystania środków z należności, opłat rocznych i innych wymienionych w ustawie
- RRW-2 – sprawozdanie z realizacji inwestycji w zakresie wodociągów i sanitacji wsi
- Zestawy danych z systemów informacyjnych Banku Ochrony Środowiska S.A. (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
- Zestawy danych z systemów informacyjnych Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
- dane dotyczące wpływów z opłat za korzystanie ze środowiska i administracyjnych kar pieniężnych za przekroczenie lub naruszenie warunków korzystania ze środowiska i redystrybucji tych środków oraz gospodarowania tymi środkami, gospodarowania dochodami budżetu gmin i powiatów pochodzącymi z opłat i kar środowiskowych przeznaczonymi na finansowanie ochrony środowiska i gospodarki wodnej
- dane dotyczące wpływów z opłat produktowych
- dane dotyczące pomocy zagranicznej udzielonej Polsce
- Zestawy danych z systemów informacyjnych Wyższego Urzędu Górniczego (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
9. Rodzaje wynikowych informacji statystycznych
Koszty bieżące ponoszone na ochronę środowiska i gospodarkę wodną, w przekrojach: kraj, kierunki poniesionych wydatków, sektory instytucjonalne i własnościowe z określeniem nakładów na urządzenia ochronne („końca rury” i zapobiegające powstawaniu zanieczyszczeń), dziedziny ochrony środowiska, PKD.
Nakłady inwestycyjne i efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej na wsi, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje inwestycji / efektu rzeczowego, źródła finansowania.
Nakłady inwestycyjne oraz efekty rzeczowe w zakresie inwestycji małej retencji wodnej, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje inwestycji / efektu rzeczowego, źródła finansowania.
Fundusze ekologiczne: opłaty i kary za korzystanie ze środowiska, opłaty produktowe, gospodarowanie środkami funduszy, w przekrojach: kraj, województwa.
Kary za przekroczenie przepisów i ustalonych norm w zakresie środowiska, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje wpływów i ich redystrybucja.
Wielkość pomocy zagranicznej udzielonej Polsce w zakresie ochrony środowiska, w przekrojach: kraj, kierunki pomocy, zakres rzeczowy, źródło pochodzenia.
Szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego, w przekrojach: kraj, rodzaj przedsięwzięć.
Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, źródło finansowania, kierunki poniesionych nakładów, grupy inwestorów, rodzaj inwestycji („końca rury” i zapobiegające powstawaniu zanieczyszczeń), dziedziny ochrony środowiska, sektory, PKD, Polska Klasyfikacja Statystyczna dotycząca Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska.
Efekty rzeczowe uzyskane w wyniku inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, rodzaje obiektów, dziedziny ochrony środowiska, grupy inwestorów, Polska Klasyfikacja Statystyczna dotycząca Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska.
Nakłady inwestycyjne i efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej na wsi, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje inwestycji / efektu rzeczowego, źródła finansowania.
Nakłady inwestycyjne oraz efekty rzeczowe w zakresie inwestycji małej retencji wodnej, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje inwestycji / efektu rzeczowego, źródła finansowania.
Fundusze ekologiczne: opłaty i kary za korzystanie ze środowiska, opłaty produktowe, gospodarowanie środkami funduszy, w przekrojach: kraj, województwa.
Kary za przekroczenie przepisów i ustalonych norm w zakresie środowiska, w przekrojach: kraj, województwa, rodzaje wpływów i ich redystrybucja.
Wielkość pomocy zagranicznej udzielonej Polsce w zakresie ochrony środowiska, w przekrojach: kraj, kierunki pomocy, zakres rzeczowy, źródło pochodzenia.
Szkody spowodowane ruchem zakładu górniczego, w przekrojach: kraj, rodzaj przedsięwzięć.
Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, źródło finansowania, kierunki poniesionych nakładów, grupy inwestorów, rodzaj inwestycji („końca rury” i zapobiegające powstawaniu zanieczyszczeń), dziedziny ochrony środowiska, sektory, PKD, Polska Klasyfikacja Statystyczna dotycząca Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska.
Efekty rzeczowe uzyskane w wyniku inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, rodzaje obiektów, dziedziny ochrony środowiska, grupy inwestorów, Polska Klasyfikacja Statystyczna dotycząca Działalności i Urządzeń Związanych z Ochroną Środowiska.
10. Formy i terminy udostępnienia wynikowych informacji statystycznych
Publikacje GUS
- „Rocznik Statystyczny Przemysłu 2023” (Grudzień 2023),
- „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2023” (Grudzień 2023),
- „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2023” (Lipiec 2023),
- „Rocznik Statystyczny Województw 2023” (Grudzień 2023),
- „Regiony Polski 2023” (Sierpień 2023),
- „Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska 2023” (Grudzień 2023).
- „Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska w 2022 r.” (Sierpień 2023).
- Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska (Sierpień 2023),
- Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej według kierunków inwestowania i źródeł finansowania (Wrzesień 2023),
- Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Efekty rzeczowe inwestycji ochrony środowiska i gospodarki wodnej oddane w roku sprawozdawczym (Wrzesień 2023),
- Bazy Eurostatu i innych organizacji międzynarodowych – Baza Eurostatu – Ochrona środowiska – wydatki na ochronę środowiska (Czerwiec 2024).