Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2023

Celem badania jest dostarczenie informacji o kształtowaniu się poziomów i dynamiki cen, o wzajemnych relacjach pomiędzy nimi, o zróżnicowaniu terytorialnym, informacji do analiz zjawisk ekonomicznych i społecznych, obliczania dochodów gospodarstw domowych w porównywalnych warunkach cenowych, negocjacji przy zawieraniu umów, waloryzacji różnych wielkości ekonomicznych. Ponadto badanie dostarcza informacji pomocnych przy wydawaniu decyzji sądowych, a także do obliczania przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia realnego brutto. Badanie jest przeprowadzane również na potrzeby statystyki rachunków narodowych oraz organizacji międzynarodowych.

Akty prawa krajowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

• ustawa z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2021 r. poz. 1043, z późn. zm.),
• ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 70),
• ustawa z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2039),
• ustawa z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1202, z późn. zm.),
• ustawa z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (Dz. U. z 2023 r. poz. 930),
• ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
• ustawa z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego "Polskie Koleje Państwowe" (Dz. U. z 2022 r. poz. 2542).

Akty prawa międzynarodowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

• konwencja nr 160 Konferencji Ogólnej Międzynarodowej Organizacji Pracy dotycząca statystyki pracy, przyjęta w Genewie dnia 25 czerwca 1985 r.,
• rozporządzenie Rady (WE) nr 1165/98 z dnia 19 maja 1998 r. dotyczące krótkoterminowych statystyk,
• decyzja Komisji z dnia 30 listopada 1998 r. wyjaśniająca załącznik A do rozporządzenia Rady (WE) nr 2223/96 w sprawie europejskiego systemu rachunków narodowych i regionalnych we Wspólnocie w odniesieniu do zasad pomiaru cen i wolumenów (notyfikowana jako dokument nr C(1998) 3685) (Dz. Urz. WE L 340 z 16.12.1998, str. 33; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 10, t. 1, str. 139),
• rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/792 z dnia 11 maja 2016 r. w sprawie zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych i uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 2494/95 (Dz. Urz. UE L 135 z 24.05.2016, str. 11),
• rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2020/1148 z dnia 31 lipca 2020 r. określające specyfikacje metodologiczne i techniczne zgodnie z rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/792 w odniesieniu do zharmonizowanych wskaźników cen konsumpcyjnych oraz wskaźnika cen nieruchomości mieszkalnych (Dz. Urz. UE L 252 z 04.08.2020, str. 12).

Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:

• administracja rządowa,
• Eurostat i inne zagraniczne instytucje statystyczne,
• organizacje międzynarodowe,
• NBP,
• banki, instytucje ubezpieczeniowe, instytucje finansowe,
• media ogólnopolskie i terenowe,
• odbiorcy indywidualni,
• placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci),
• przedsiębiorstwa, samorząd gospodarczy,
• administracja samorządowa – województwo.

Podmioty prowadzące wytypowane punkty sprzedaży detalicznej, jednostki gastronomiczne oraz jednostki świadczące usługi w wybranych rejonach badania cen, podmioty gospodarki narodowej ustalające ceny jednolite na terenie kraju lub jego części. Zakłady ubezpieczeń i zakłady reasekuracji. Sieci handlowe prowadzące sprzedaż detaliczną na terenie kraju, koncerny paliwowe.

Ceny detaliczne. Informacje o produktach. Poziom dochodów, wydatków, spożycia artykułów żywnościowych, wyposażenia gospodarstw domowych w przedmioty trwałego użytkowania, subiektywna ocena sytuacji materialnej gospodarstw domowych. Spożycie indywidualne w gospodarstwach domowych.

• Zestawy danych Głównego Urzędu Statystycznego (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• C-02-1 – notowania cen detalicznych artykułów żywnościowych (z wyłączeniem grupy „owoce” i „warzywa”), napojów bezalkoholowych i alkoholowych oraz wyrobów tytoniowych, w tym notowania w placówkach gastronomicznych
• C-02-2 – notowania cen detalicznych owoców i warzyw
• C-02-3 – notowania cen detalicznych pozostałych towarów nieżywnościowych i usług konsumpcyjnych
• C-02-C – notowania cen detalicznych jednolitych w kraju i zakupywanych przez Internet
• Zestawy danych z systemów informacyjnych sieci handlowych prowadzących sprzedaż detaliczną na terenie kraju (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące cen detalicznych towarów konsumpcyjnych
• Zestawy danych z systemów informacyjnych zakładów ubezpieczeń świadczących usługi na terenie kraju (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące cen usług ubezpieczeniowych

Wyniki innych badań:

1.25.01 Budżety gospodarstw domowych,
1.67.05 Spożycie indywidualne w gospodarstwach domowych.

Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI), w przekrojach: kraj oraz grupy gospodarstw domowych na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP).
Zharmonizowane wskaźniki cen konsumpcyjnych (HICP), w przekrojach: kraj na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP).
Zharmonizowane wskaźniki cen konsumpcyjnych bez zmian w zakresie podatków pośrednich (HICP-CT), w przekrojach: kraj na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP).
Informacje dot. kategorii cen administrowanych (HICP-AP), w przekrojach: kraj na podstawie Europejskiej Klasyfikacji Spożycia Indywidualnego według Celu (ECOICOP).

Komunikaty i obwieszczenia

• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem 2023 r.” (kwiecień 2023, lipiec 2023, październik 2023, styczeń 2024),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów nieżywnościowych trwałego użytku w 2023 r.” (kwiecień 2023, lipiec 2023, październik 2023, styczeń 2024),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem (w marcu roku bieżącego) w stosunku do marca (6 lat wstecz) w marcu 2023 r. w stosunku do marca 2017 r.” (kwiecień 2023),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w I półroczu 2023 r.” (lipiec 2023),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszych trzech kwartałów 2023 r.” (październik 2023),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie wskaźnika wzrostu cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem (we wrześniu roku bieżącego) w stosunku do września (6 lat wstecz) we wrześniu 2023 r. w stosunku do września 2017 r.” (październik 2023),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem (rok poprzedni w stosunku do roku wcześniej) w 2023 r.” (styczeń 2024),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych dla gospodarstw domowych emerytów i rencistów w 2023 r.” (styczeń 2024),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie średniorocznego wskaźnika cen konsumpcyjnych nośników energii w 2023 r.” (styczeń 2024),
• „Komunikat Prezesa GUS w sprawie przeciętnej średniorocznej ceny detalicznej 1000 kg węgla kamiennego w 2023 r.” (styczeń 2024).

Publikacje GUS

• „Biuletyn statystyczny 2023” (luty 2023, marzec 2023, kwiecień 2023, maj 2023, czerwiec 2023, lipiec 2023, sierpień 2023, wrzesień 2023, październik 2023, listopad 2023, grudzień 2023, styczeń 2024),
• „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2024” (lipiec 2024),
• „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2024” (grudzień 2024),
• „Rocznik Statystyczny Rolnictwa 2024” (grudzień 2024).

Informacje sygnalne

• „Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych w 2023 r. (miesięcznie)” (luty 2023, marzec 2023, kwiecień 2023, maj 2023, czerwiec 2023, lipiec 2023, sierpień 2023, wrzesień 2023, październik 2023, listopad 2023, grudzień 2023, styczeń 2024).

Internetowe bazy danych

• Dziedzinowa baza wiedzy – DBW Ceny – Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych – miesięczne (marzec 2023, kwiecień 2023, maj 2023, czerwiec 2023, lipiec 2023, sierpień 2023, wrzesień 2023, październik 2023, listopad 2023, grudzień 2023, styczeń 2024),
• Dziedzinowa baza wiedzy – DBW Ceny – Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych – miesięczne narastająco (marzec 2023, kwiecień 2023, maj 2023, czerwiec 2023, lipiec 2023, sierpień 2023, wrzesień 2023, październik 2023, listopad 2023, grudzień 2023, styczeń 2024),
• Dziedzinowa baza wiedzy – DBW Ceny – Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych według grup gospodarstw domowych – kwartalnie (kwiecień 2023, lipiec 2023, październik 2023, styczeń 2024),
• Dziedzinowa baza wiedzy – DBW Ceny – System wag stosowany w obliczeniach wskaźników cen towarów i usług konsumpcyjnych – rocznie (marzec 2023),
• Bank Danych Lokalnych – Ceny – Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych (marzec 2024),
• Bank Danych Lokalnych – Ceny – Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (dane kwartalne) (czerwiec 2023, wrzesień 2023, grudzień 2023, marzec 2024),
• Bank Danych Makroekonomicznych – Wskaźniki cen – Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych – miesięczne (marzec 2023, kwiecień 2023, maj 2023, czerwiec 2023, lipiec 2023, sierpień 2023, wrzesień 2023, październik 2023, listopad 2023, grudzień 2023, styczeń 2024),
• Bank Danych Makroekonomicznych – Wskaźniki cen – Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych – kwartalne (kwiecień 2023, lipiec 2023, październik 2023, styczeń 2024),
• Bank Danych Makroekonomicznych – Wskaźniki cen – Wskaźniki cen towarów i usług konsumpcyjnych – roczne (styczeń 2024),
• Bank Danych Makroekonomicznych – Wskaźniki cen – Zharmonizowany wskaźnik cen konsumpcyjnych (HICP) — roczne (styczeń 2024).