Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2024

1.25 Warunki życia ludności, pomoc społeczna

1. Symbol
1.25.12
2. Temat badania
Zjawisko ubóstwa oraz procesy wykluczenia społecznego
3. Cykliczność badania
co rok
4. Prowadzący badanie
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego

5. Cel badania

Celem badania jest dostarczenie informacji pozwalających na kompleksową ocenę zjawisk ubóstwa i wykluczenia społecznego w Polsce, w tym analizy współzależności obu tych zjawisk. Badaniu podlega ocena zasięgu ubóstwa przy zastosowaniu różnych metod pomiaru tego zjawiska, ocena zasięgu sfery niedostatku, jak również różne formy wykluczenia społecznego. Informacje te są wykorzystywane do prowadzenia pogłębionych analiz sytuacji społecznej, w tym do opracowywania, wdrażania, monitorowania i oceny polityki społecznej zarówno w kontekście potrzeb krajowych, jak i wymagań Unii Europejskiej.
Strategie i programy, na potrzeby których dostarczane są dane:

  • Regionalne programy operacyjne,
  • Strategie rozwoju województw,
  • Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.),
  • Krajowa Polityka Miejska 2030,
  • Strategia zrównoważonego rozwoju wsi, rolnictwa i rybactwa 2030 ,
  • Krajowy Program Przeciwdziałania Ubóstwu i Wykluczeniu Społecznemu. Aktualizacja 2021-2027 z perspektywą do roku 2030,
  • Plan działania w ramach Europejskiego Filaru Praw Socjalnych ,
  • Agenda na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030,
  • Długookresowa Strategia Rozwoju Kraju. Polska 2030. Trzecia Fala Nowoczesności.
Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:

  • media ogólnopolskie i terenowe,
  • Sejm, Senat,
  • odbiorcy indywidualni,
  • administracja rządowa,
  • administracja samorządowa – województwo,
  • placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci),
  • stowarzyszenia, organizacje, fundacje.

6. Zakres podmiotowy

Gospodarstwa domowe. Osoby będące członkami gospodarstw domowych.

7. Zakres przedmiotowy

Zróżnicowanie sytuacji badanej populacji w różnych dziedzinach życia (z uwzględnieniem zarówno wskaźników obiektywnych, jak i subiektywnych ocen respondentów). Porównywalne na poziomie UE wskaźniki z zakresu rozkładu dochodów, ubóstwa i społecznego wykluczenia (w tym wskaźniki strukturalne).

8. Źródła danych

Wyniki innych badań:

1.25.08 Europejskie badanie warunków życia ludności (EU-SILC).
1.25.01 Budżety gospodarstw domowych,
Inne źródła danych

Wyniki Europejskiego badania warunków życia (EU-SILC) pozyskane w oparciu o Pbssp 2023 i 2024 (lub wcześniejsze dostępne), wyniki badań EU-SILC prowadzonych przez urzędy statystyczne w krajach członkowskich UE dostępne na stronie internetowej Eurostatu.

9. Rodzaje wynikowych informacji statystycznych

Wybrane wskaźniki dotyczące sytuacji bytowej rodzin ubogich, w przekrojach: dla gospodarstw domowych znajdujących się powyżej i poniżej granicy ubóstwa.
Wskaźniki wykluczenia z wybranych sfer życia, w przekrojach: kraj.
Wskaźniki zasięgu ubóstwa przy zastosowaniu różnych granic ubóstwa, wskaźniki zasięgu sfery niedostatku, w przekrojach: NUTS 1, miasta i wsie, klasy wielkości miast, wybrane cechy społeczno-demograficzne gospodarstw domowych i osób.

10. Formy i terminy udostępnienia wynikowych informacji statystycznych

Publikacje GUS
  • „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2025” (grudzień 2025),
  • „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2025” (lipiec 2025),
  • „Ubóstwo w Polsce w latach 2023 i 2024” (grudzień 2025).
Informacje sygnalne
  • „Zasięg ubóstwa ekonomicznego w Polsce w 2024 r.” (czerwiec 2025).
Internetowe bazy danych
  • Bank Danych Lokalnych – Ludność – Gospodarstwa domowe (sierpień 2025),
  • Dziedzinowa Baza Wiedzy – Społeczeństwo – Warunki życia ludności – Ubóstwo (marzec 2026),
  • Dziedzinowa Baza Wiedzy – Społeczeństwo – Warunki życia ludności – Ubóstwo (grudzień 2025).