Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2024

Celem badania jest dostarczenie informacji umożliwiających analizę i ocenę stanu zanieczyszczenia, zagrożenia i wykorzystania wód powierzchniowych, w tym wód Morza Bałtyckiego oraz wód podziemnych; charakterystyka gospodarki wodno-ściekowej; uzyskanie informacji na temat rozwoju, poniesionych kosztów i źródeł finansowania obiektów małej retencji wodnej, uzyskanie informacji na temat zanieczyszczenia wód, higieny komunalnej, budowli przeciwpowodziowych, eksploatacji urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych, dostępności cenowej wody i ścieków w ramach usług zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków.

Akty prawa krajowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

• ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2022 r. poz. 2556, z późn. zm.),
• ustawa z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2625, z późn. zm.),
• rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 22 grudnia 2017 r. w sprawie jednostkowych stawek opłat za usługi wodne (Dz. U. z 2022 r. poz. 2438).

Akty prawa międzynarodowego, z których wynika obowiązek realizacji badania:

• dyrektywa 2000/60/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 października 2000 r. ustanawiająca ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej (Dz. Urz. WE L 327 z 22.12.2000, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 15, t. 5, str. 275, z późn. zm.).

Strategie i programy, na potrzeby których dostarczane są dane:

• Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2030.

Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:

• stowarzyszenia, organizacje, fundacje,
• Eurostat i inne zagraniczne instytucje statystyczne,
• Sejm, Senat,
• administracja rządowa,
• organizacje międzynarodowe,
• odbiorcy indywidualni,
• placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci).

Wody powierzchniowe i podziemne. Podmioty korzystające ze środowiska, pobierające z ujęć własnych rocznie 5000 m3 i więcej wody podziemnej albo 20000 m3 i więcej wody powierzchniowej lub odprowadzające rocznie 20000 m3 i więcej ścieków, z wyjątkiem: przedsiębiorstw wodociągowych i kanalizacyjnych, podmiotów zużywających wyłącznie wodę zakupioną od wodociągów komunalnych i jednocześnie odprowadzających ścieki wyłącznie do sieci kanalizacyjnej oraz gospodarstw rolnych (z wyłączeniem ferm przemysłowego chowu zwierząt) zużywających wodę wyłącznie na potrzeby produkcji zwierzęcej i roślinnej (w tym ogrodniczej i szklarniowej). Podmioty gospodarki narodowej, według jednostek lokalnych prowadzące gospodarkę wodną w stawach rybnych o powierzchni zalewu 10 ha i więcej zobowiązane do uiszczania opłat za usługi wodne na potrzeby chowu lub hodowli ryb. Podmioty nadzorujące eksploatację oczyszczalni ścieków komunalnych pracujących na sieci kanalizacyjnej, które oczyszczają ścieki doprowadzone siecią kanalizacyjną, nadzorujące eksploatację oczyszczalni przemysłowych dodatkowo oczyszczających ścieki komunalne doprowadzone siecią kanalizacyjną. Podmioty gospodarki narodowej, posiadające obowiązek sprawozdawczy w zakresie obiektów małej retencji wodnej, budowli przeciwpowodziowych. Gromadzenie i wywóz nieczystości ciekłych. Zbiorowe zaopatrzenie w wodę i zbiorowe odprowadzanie ścieków.

Gospodarowanie wodą. Zasoby wód podziemnych. Zaopatrzenie w wodę. Zamknięte obiegi wody. Wody powierzchniowe. Ścieki. Stawy rybne. Osady. Oczyszczalnie ścieków. Obiekty małej retencji wodnej. Monitoring wód powierzchniowych. Monitoring wód podziemnych. Monitoring jakości wody. Infrastruktura wodociągowa i kanalizacyjna. Nieczystości ciekłe. Ceny dostarczanej wody i odprowadzanych ścieków. Budowle przeciwpowodziowe.

• Zestawy danych Głównego Urzędu Statystycznego (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• M-06 – sprawozdanie o wodociągach i kanalizacji
• OS-3 – sprawozdanie o gospodarowaniu wodą, ściekach i ładunkach zanieczyszczeń
• OS-4 – sprawozdanie o napełnianiu stawów rybnych
• OS-5 – sprawozdanie z oczyszczalni ścieków komunalnych
• Załącznik do sprawozdania SG-01 – statystyka gminy: gospodarka mieszkaniowa i komunalna
• ZOŚ-4 – zestawienie tabelaryczne monitoring zasobów eksploatacyjnych wód podziemnych, zasobów wód leczniczych, termalnych i solanek
• ZOŚ-5 – zestawienia tabelaryczne o zasobach wód powierzchniowych
• ZOŚ-6 – zestawienia tabelaryczne w zakresie jakości osadów dennych rzek i jezior, w tym zawartość metali ciężkich i związków organicznych
• Zestawy danych Ministerstwa Infrastruktury (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• MGM-RW – sprawozdanie z wykonania obiektów małej retencji wodnej
• Zestawy danych Ministerstwa Klimatu i Środowiska (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• OŚ-26 – zestawienie udokumentowanych zasobów wód podziemnych i wyników prac hydrogeologicznych
• Zestawy danych Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• MGM-MCW – sprawozdanie o maksymalnych cenach wskaźnikowych
• Zestawy danych z systemów informacyjnych Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane monitoringowe w zakresie stanu rzek, jezior, wód przejściowych i przybrzeżnych oraz wód podziemnych
• Zestawy danych z systemów informacyjnych Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące budowli przeciwpowodziowych
• dane w zakresie ładunków zanieczyszczeń odprowadzanych do Morza Bałtyckiego rzekami
• Zestawy danych z systemów informacyjnych Państwowego Instytutu Geologicznego – Państwowego Instytutu Badawczego (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące zasobów wód podziemnych w Polsce
• Zestawy danych z systemów informacyjnych zakładów eksploatujących złoża/użytkowników złóż (opisane w cz. II. informacje o przekazywanych danych):
• dane dotyczące wartości odwodnienia z uwzględnieniem wód podziemnych

Zasoby ilościowe i jakościowe wód powierzchniowych i podziemnych, w przekrojach: kraj, województwa, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, regiony hydrograficzne.
Źródła poboru i cele zużycia wody w gospodarce narodowej i na potrzeby ludności, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 3, powiaty, aglomeracje miejskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, region hydrograficzny.
Pobór wód morskich wewnętrznych, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 3, powiaty.
Zamknięte obiegi wody w zakładach, w przekrojach: kraj, województwa.
Ilość i sposób zagospodarowania wód zasolonych oraz ładunki soli w nich zawarte, w przekrojach: kraj, województwa.
Napełnianie stawów rybnych (powierzchnia i zużycie wody), w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2.
Ścieki komunalne i przemysłowe odprowadzane do wód, kanalizacji i do ziemi, metody ich oczyszczania oraz ładunki zanieczyszczeń (BZT5, ChZT, zawiesina ogólna, azot ogólny, fosfor ogólny, metale ciężkie) w ściekach wytwarzanych i odprowadzanych w ciągu roku, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy, aglomeracja miejska, PKD (dotyczy ścieków przemysłowych).
Ścieki przemysłowe zawierające substancje szczególnie szkodliwe odprowadzone do wód i kanalizacji, w przekrojach: kraj, województwa.
Ilość, przepustowość i rodzaje oczyszczalni i podczyszczalni ścieków przemysłowych, ich efekty działania oraz postępowanie z wytworzonymi osadami ściekowymi, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy.
Ilość, wielkość (przepustowość i równoważna liczba mieszkańców – RLM) i rodzaje oczyszczalni ścieków komunalnych pracujących na sieci kanalizacyjnej, ich efekty działania oraz postępowanie z wytworzonymi osadami ściekowymi, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy, aglomeracja miejska.
Kanalizacja – ilość ścieków bytowych odprowadzonych siecią, ścieki nieoczyszczone, w przekrojach: gminy.
Wodociągi – woda pobrana z ujęć (w tym z ujęć powierzchniowych), woda dostarczona gospodarstwom domowym, straty wody, dobowa zdolność produkcyjna wodociągu, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy.
Rodzaje obiektów małej retencji wodnej, ich liczba, poniesione koszty i źródła finansowania oraz pojemność retencyjna, w przekrojach: kraj, województwa.
Zanieczyszczenie i tendencje zmian długookresowych, zachodzących w środowisku wodnym i w biocenozach polskich obszarów morskich. Ładunki zanieczyszczeń odprowadzane do Morza Bałtyckiego rzekami (substancje organiczne i biogenne, metale ciężkie), w przekrojach: rzeki, rodzaje zanieczyszczeń.
Stopień zanieczyszczenia osadów dennych rzek i jezior metalami ciężkimi, związkami organicznymi (wielopierścieniowymi węglowodorami organicznymi, polichlorowanymi bifenylami, pestycydami chloroorganicznymi), w przekrojach: rzeki, jeziora.
Ocena stanu jednolitych części wód rzek i jezior, wód przejściowych i przybrzeżnych oraz stanu jednolitych części wód podziemnych zgodnie z obowiązującymi przepisami, w przekrojach: dorzecza, klasyfikacja stanu ekologicznego, klasyfikacja potencjału ekologicznego, ocena stanu chemicznego, ogólna ocena stanu.
Ludność korzystająca z oczyszczalni ścieków komunalnych oraz oczyszczalni ścieków przemysłowych, pracujących na sieci kanalizacyjnej, w przekrojach: kraj, województwa, NUTS 2, NUTS 3, powiaty, gminy, aglomeracja miejska.
Jakość wody dostarczanej ludności do spożycia, w przekrojach: wodociągi o określonej wydajności, dorzecza.
Nieczystości ciekłe odebrane oraz nieczystości ciekłe przekazane do stacji zlewnej, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 3, powiaty, gminy, rodzaj nieczystości.
Liczba zbiorników bezodpływowych, stacji zlewnych i oczyszczalni przydomowych, w przekrojach: kraj, NUTS 1, województwa, NUTS 3, powiaty, gminy.
Maksymalna cena wskaźnikowa za 1 m3 dostarczanej wody (zł/m3) dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, w przekrojach: gminy.
Maksymalna cena wskaźnikowa za 1 m3 odprowadzanych ścieków (zł/m3) dla gospodarstw domowych i przedsiębiorstw, w przekrojach: gminy.
Rodzaje budowli przeciwpowodziowych istniejących, nowych i planowanych, ich liczba, powierzchnia lub długość, w przekrojach: kraj, województwa, gminy.

Publikacje GUS

• „Ochrona środowiska 2025” (listopad 2025),
• „Rocznik Statystyczny Przemysłu 2025” (grudzień 2025),
• „Mały Rocznik Statystyczny Polski 2025” (lipiec 2025),
• „Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej 2025” (grudzień 2025),
• „Polska w liczbach 2025” (maj 2025),
• „Gospodarka mieszkaniowa i infrastruktura komunalna w 2024 r.” (listopad 2025),
• „Rocznik Statystyczny Województw 2025” (grudzień 2025).

Informacje sygnalne

• „Ochrona środowiska w 2024 r.” (czerwiec 2025).

Internetowe bazy danych

• Strateg – System Monitorowania Rozwoju – Strategia Zrównoważonego Rozwoju Wsi, Rolnictwa i Rybactwa (listopad 2025),
• Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Gospodarka wodno-ściekowa w przemyśle (lipiec 2025),
• Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Komunalne oczyszczalnie ścieków (lipiec 2025),
• Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Zużycie wody i oczyszczalnie ścieków (lipiec 2025),
• Bank Danych Lokalnych – Stan i ochrona środowiska – Zasoby eksploatacyjne wód podziemnych (październik 2025),
• Strateg – System Monitorowania Rozwoju – Środowisko (październik 2025),
• Dziedzinowa Baza Wiedzy – Społeczeństwo – Gospodarka mieszkaniowa i infrastruktura komunalna – Wodociągi (listopad 2025),
• Dziedzinowa Baza Wiedzy – Społeczeństwo – Gospodarka mieszkaniowa i infrastruktura komunalna – Kanalizacja (listopad 2025),
• Bazy Eurostatu i innych organizacji międzynarodowych – Baza Eurostatu – Ochrona środowiska i energia – Woda (grudzień 2025).