Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2022

1.01 Stan i ochrona środowiska

1. Symbol
1.01.18
2. Temat badania
Zielona gospodarka w Polsce
3. Cykliczność badania
co 2 lata
4. Prowadzący badanie
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego

5. Cel badania

Celem badania jest dostarczenie informacji w postaci zestawu wskaźników opisujących stan zazielenienia gospodarki w Polsce. Prezentowane informacje mogą być wykorzystywane przez różne podmioty przy podejmowaniu decyzji w ramach prowadzonej polityki zrównoważonego rozwoju społeczno-gospodarczego kraju. Przedstawione w szerszym kontekście umożliwiają śledzenie zmian zachodzących w środowisku, gospodarce i społeczeństwie.
Strategie i programy, na potrzeby których dostarczane są dane:

  • Strategia na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju do roku 2020 (z perspektywą do 2030 r.),
  • Polityka ekologiczna państwa 2030 – strategia rozwoju w obszarze środowiska i gospodarki wodnej,
  • Koncepcja rozwoju kraju,
  • Średniookresowa strategia rozwoju kraju,
  • Umowa Partnerstwa dla realizacji Polityki Spójności 2021–2027 w Polsce.
Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:

  • administracja samorządowa – województwo,
  • stowarzyszenia, organizacje, fundacje,
  • administracja rządowa,
  • placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci).

6. Zakres podmiotowy

Gospodarstwa domowe. Podmioty gospodarki narodowej. Kapitał naturalny, środowiskowa efektywność produkcji, środowiskowa jakość życia, polityki gospodarcze i ich następstwa, powiązania między środowiskiem a gospodarką, zależności między środowiskiem a społeczeństwem.

7. Zakres przedmiotowy

Zielone technologie. Bilanse substancji odżywczych. Własność intelektualna. Rolnictwo ekologiczne. Zielone zamówienia publiczne. Informacje zawierające dane (w tym szacunki) o produkcji biomasy z rolnictwa, leśnictwa, rybołówstwa, łowiectwa i zbieractwa, dane o wydobyciu kopalin i surowców energetycznych oraz dane o imporcie i eksporcie (ogółem oraz z krajami spoza UE) biomasy i produktów biomasy, kopalin i surowców energetycznych oraz odpadów przeznaczonych do ostatecznego przetworzenia i usunięcia. Odpady komunalne zmieszane zebrane/odebrane od właścicieli nieruchomości. Zróżnicowanie sytuacji badanej populacji w różnych dziedzinach życia (z uwzględnieniem zarówno wskaźników obiektywnych, jak i subiektywnych ocen respondentów). Porównywalne na poziomie UE wskaźniki z zakresu rozkładu dochodów, ubóstwa i społecznego wykluczenia (w tym wskaźniki strukturalne). Dane (w tym szacunki) dotyczące środków pieniężnych pochodzących z obowiązujących w Polsce podatków związanych ze środowiskiem, zidentyfikowanych w ramach ESA jako podatek, którego bazą jest jednostka fizyczna oddziaływania (lub substytut/zastępnik tej jednostki) o udowodnionym, negatywnym wpływie na środowisko, w podziale na cztery grupy rodzajowe podatków (od energii, transportowe, od zanieczyszczeń, z tytułu użytkowania zasobów naturalnych). Dane o ludności i rezydentach. Globalna, końcowa i towarowa produkcja rolnicza, zużycie pośrednie, wartość dodana brutto (ogółem, w tym gospodarstwa indywidualne), na 1 ha użytków rolnych, wskaźniki dynamiki przy różnych podstawach czasowych, struktura przedmiotowa produkcji rolniczej, wskaźniki wartości, wolumenu i cen. Produkt krajowy brutto. Wartość dodana brutto. Produkcja globalna, zużycie pośrednie, nadwyżka operacyjna brutto, nominalne dochody pierwotne i dochody do dyspozycji brutto w sektorze gospodarstw domowych, dynamika realnego produktu krajowego brutto. Odpady przemysłowe i inne produkcyjne wytworzone, poddane odzyskowi, unieszkodliwione, magazynowane czasowo, nagromadzone (składowane) dotychczas na składowiskach i obiektach unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (w tym hałdach, stawach osadowych) własnych oraz powierzchni składowisk oraz obiektów unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (w tym hałd, stawów osadowych). Hałas drogowy. Hałas przemysłowy. Spożycie indywidualne w gospodarstwach domowych. Stan ilościowy i powierzchni gruntów parków narodowych. Zasoby ilościowe i jakościowe wód powierzchniowych i podziemnych. Odpady komunalne zebrane/odebrane skierowane do przetworzenia. Odpady selektywnie zebrane/odebrane od właścicieli nieruchomości. Gęstość sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, stopień zwodociągowania i skanalizowania. Nakłady wewnętrzne na działalność B+R, aparatura naukowo-badawcza, personel B+R. Źródła poboru i cele zużycia wody w gospodarce narodowej i na potrzeby ludności. Użytkowanie gruntów, grupy użytków, grupy upraw, formy własności. Spożycie indywidualne w sektorze gospodarstw domowych według trwałości wyrobów konsumpcyjnych. Emisja wybranych gazów cieplarnianych i ich prekursorów (dwutlenku węgla, metanu, podtlenku azotu, tlenków azotu, tlenku węgla, dwutlenku siarki). Jakość powietrza i stężenia normowanych zanieczyszczeń. Emisja głównych zanieczyszczeń powietrza według międzynarodowej klasyfikacji źródeł emisji NFR (dwutlenku siarki, tlenków azotu, amoniaku, niemetanowych lotnych związków organicznych, pyłu zawieszonego, tlenku węgla, metali ciężkich, trwałych zanieczyszczeń organicznych) oraz gazów cieplarnianych według metodologii IPCC (dwutlenku węgla, metanu, podtlenku azotu, perfluorowęglowodorów, fluorowęglowodorów, sześciofluorku siarki, trójfluorku azotu). Wskaźniki dynamiki rolniczej produkcji globalnej, końcowej i towarowej w cenach stałych (ogółem, w tym gospodarstwa indywidualne).

8. Źródła danych

Wyniki innych badań:

1.01.04 Zasoby, zmiany i wykorzystanie surowców mineralnych (kopalin),
1.01.05 Zasoby, wykorzystanie, zanieczyszczenie i ochrona wód,
1.01.06 Zanieczyszczenie i ochrona powietrza,
1.01.07 Ochrona przyrody, krajobrazu i różnorodności biologicznej,
1.01.08 Odpady,
1.01.09 Promieniowanie jonizujące i niejonizujące. Hałas,
1.01.12 Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska,
1.01.14 Ogólnogospodarcze rachunki przepływów materialnych,
1.01.17 Podatki związane ze środowiskiem,
1.52.03 Użytkowanie lasu,
1.21.07 Bilanse stanu i struktury ludności według cech demograficznych,
1.25.08 Europejskie badanie warunków życia ludności (EU-SILC),
1.26.06 Infrastruktura techniczna sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, ciepłowniczych, gazu z sieci oraz energii elektrycznej,
1.43.01 Działalność badawcza i rozwojowa (B+R),
1.44.01 Bilanse paliw i energii,
1.44.03 Specjalistyczne badanie statystyczne w zakresie paliw i energii,
1.45.03 Użytkowanie gruntów,
1.45.13 Środki produkcji w rolnictwie,
1.45.18 Syntetyczne mierniki produkcji rolniczej,
1.67.05 Spożycie indywidualne w gospodarstwach domowych,
1.67.07 Produkt krajowy brutto i jego elementy w ujęciu regionalnym.
Inne źródła danych

Opracowania branżowe i eksperckie.

9. Rodzaje wynikowych informacji statystycznych

Zasoby ilościowe i jakościowe wód powierzchniowych i podziemnych, wskaźnik eksploatacji wody (WEI – Water Exploitation Index), w przekrojach: kraj.
Źródła poboru i cele zużycia wody w gospodarce narodowej i na potrzeby ludności, w przekrojach: kraj.
Zużycie wody z wodociągów w gospodarstwach domowych, przydomowe oczyszczalnie ścieków, w przekrojach: kraj.
Ludność korzystająca z sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz jakość wody dostarczanej ludności do spożycia, w przekrojach: kraj, miasta i wieś.
Powierzchnia miejskich obszarów zielonych, powierzchnia rodzinnych ogrodów działkowych, w przekrojach: kraj.
Lasy oraz zasoby leśne, stan zdrowotny lasów, uszkodzenia drzew, w przekrojach: kraj.
Powierzchnia gruntów rolnych i leśnych wyłączanych na cele nierolnicze i nieleśne, grunty zdewastowane i zdegradowane poddane rekultywacji i zagospodarowaniu, w przekrojach: kraj.
Poziom zużycia w przeliczeniu na czysty składnik nawozów azotowych i fosforowych, bilans azotu i fosforu brutto, w przekrojach: kraj.
Złoża zasobów bilansowych, udokumentowanych geologicznie pozabilansowych, wielkości wydobycia gazu ziemnego, węgla brunatnego i kamiennego, w przekrojach: kraj.
Krajowe zużycie materiałów (DMC), w przekrojach: kraj, kategorie surowców.
Frakcje paliwa RDF – odpady palne – paliwo alternatywne, w przekrojach: kraj.
Finalne zużycie energii, w przekrojach: kraj, sektory gospodarki.
Całkowite zużycie energii i pozyskanie energii odnawialnej, w przekrojach: kraj, rodzaj nośnika.
Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto oraz w zużyciu paliw w transporcie, w przekrojach: kraj.
Wskaźnik liczebności pospolitych ptaków krajobrazu rolniczego (FBI – Farmland Bird Index), wskaźnik liczebności pospolitych ptaków leśnych (Forest Bird Index), gatunki zwierząt i roślin zagrożone wyginięciem, w przekrojach: kraj.
Podmioty gospodarki narodowej wytwarzające w ciągu roku powyżej tysiąca ton odpadów przemysłowych i innych lub posiadające milion ton i więcej odpadów nagromadzonych, w przekrojach: kraj.
Odpady przemysłowe i inne poprodukcyjne wytworzone, poddane odzyskowi i unieszkodliwione, magazynowane czasowo, nagromadzone (składowane), recykling odpadów opakowaniowych, w przekrojach: kraj.
Odpady komunalne zebrane (w tym zebrane w sposób selektywny i bez wyselekcjonowania), w przekrojach: kraj.
Pyłowe i gazowe zanieczyszczenia powietrza, oszacowana ilość przedwczesnych zgonów spowodowanych narażeniem ludności na zanieczyszczenia powietrza typu pył zawieszony PM 2,5, ozon, w przekrojach: kraj.
Emisje gazów cieplarnianych według metodologii IPCC (z wyłączeniem emisji związanej z użytkowaniem gruntów, zmianą użytkowania gruntów i leśnictwem – LULUCF), emisje gazów cieplarnianych w sektorach nieobjętych Europejskim Systemem Handlu (tzw. sektorach non-ETS), w przekrojach: kraj, rodzaju gazu.
Hałas przemysłowy (kontrolowany w porze dziennej i nocnej) oraz drogowy (w przedziałach wartości poziomu LDWN i LN), w przekrojach: kraj.
Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska, nakłady na działalność badawczą i rozwojową (B+R), podatki związane ze środowiskiem, ekoinnowacje, zielone zamówienia publiczne, w przekrojach: kraj.
Wynalazki i patenty z zakresu technologii ochrony środowiska zgłoszone i udzielone do Urzędu Patentowego RP oraz zgłoszone i udzielone polskim rezydentom przez Europejski Urząd Patentowy, w przekrojach: kraj.
Organizacje i obiekty zarejestrowane w systemie EMAS, w przekrojach: kraj.
Uczestnicy i laureaci Akceleratora Zielonych Technologii (GreenEvo), w przekrojach: kraj.
Liczba i powierzchnia użytków rolnych gospodarstw ekologicznych po zakończonym okresie konwersji i w okresie konwersji na ekologiczne metody produkcji rolniczej, płatności dla rolnictwa ekologicznego w ramach programu rolnośrodowiskowego, w przekrojach: kraj.

10. Formy i terminy udostępnienia wynikowych informacji statystycznych

Publikacje GUS
  • „Wskaźniki zielonej gospodarki w Polsce 2022” (Grudzień 2022).
Informacje sygnalne
  • „Wskaźniki zielonej gospodarki w Polsce 2022” (Grudzień 2022).