Część I. Informacje o badaniach zgodnie z PBSSP na rok 2024

1.01 Stan i ochrona środowiska

1. Symbol
1.01.18
2. Temat badania
Zielona gospodarka w Polsce
3. Cykliczność badania
co 2 lata
4. Prowadzący badanie
Prezes Głównego Urzędu Statystycznego

5. Cel badania

Celem badania jest dostarczenie informacji na temat zielonej gospodarki w Polsce. Prezentowane dane mogą być wykorzystywane przez różne podmioty przy wdrażaniu polityk ochrony środowiska, instrumentów gospodarczych, działań wspierających innowacje ekologiczne i inwestycje w zielone technologie oraz monitorowaniu ich skuteczności. Zestawiane w badaniu dane umożliwiają śledzenie zmian zachodzących w środowisku, społeczeństwie i gospodarce.
Strategie i programy, na potrzeby których dostarczane są dane:

  • Polityka ekologiczna państwa 2030 – strategia rozwoju w obszarze środowiska i gospodarki wodnej,
  • Polityka Energetyczna Polski do 2040 r..
Użytkownicy, których potrzeby uwzględnia badanie:

  • administracja rządowa,
  • placówki naukowe/badawcze, uczelnie (nauczyciele akademiccy i studenci),
  • stowarzyszenia, organizacje, fundacje,
  • Sejm, Senat,
  • organizacje międzynarodowe,
  • odbiorcy indywidualni.

6. Zakres podmiotowy

Kapitał naturalny, środowiskowa efektywność produkcji, środowiskowa jakość życia ludności, polityki gospodarcze.

7. Zakres przedmiotowy

Bilanse substancji odżywczych. Rolnictwo ekologiczne. Własność intelektualna. Zielone technologie. Zielone zamówienia publiczne. Stan ilościowy i powierzchni gruntów obszarów chronionego krajobrazu. Stan ilościowy i powierzchni gruntów parków krajobrazowych. Stan ilościowy i powierzchni gruntów rezerwatów przyrody. Stan ilościowy i powierzchni gruntów parków narodowych. Stan ilościowy i powierzchni stanowisk dokumentacyjnych, użytków ekologicznych i zespołów przyrodniczo-krajobrazowych. Monitoring pospolitych ptaków lęgowych krajobrazu rolniczego i pospolitych ptaków leśnych. Grunty wyłączone z użytkowania rolniczego lub leśnego. Grunty zdewastowane i zdegradowane (w tym w wyniku działalności górniczej) oraz zagrożone degradacją, ich rekultywacja i zagospodarowanie. Zasoby oraz kierunki wykorzystania powierzchni gruntów. Stan ilościowy i jakościowy zasobów leśnych. Informacja dotycząca powierzchni użytków rolnych, lasów i gruntów leśnych oraz pozostałych gruntów. Pozyskanie drewna. Zasoby ilościowe i jakościowe wód powierzchniowych i podziemnych. Źródła poboru i cele zużycia wody w gospodarce narodowej i na potrzeby ludności. Odpady (z wyłączeniem odpadów komunalnych) wytworzone, poddane odzyskowi, unieszkodliwione, przekazane innym odbiorcom, magazynowane czasowo, nagromadzone (składowane) dotychczas na własnych składowiskach i w obiektach unieszkodliwiania odpadów wydobywczych (w tym na hałdach, w stawach osadowych). Odpady komunalne zebrane/odebrane skierowane do przetworzenia. Odpady komunalne wytworzone. Odpady selektywnie zebrane/odebrane od właścicieli nieruchomości. Odpady komunalne zmieszane zebrane/odebrane od właścicieli nieruchomości. Bilanse energii. Bilanse energii (podstawowy i zagregowany) według metodologii Eurostatu. Wytwarzanie i dystrybucja paliw stałych, ciekłych, gazowych, energii elektrycznej i ciepła wraz z uwzględnieniem odnawialnych źródeł energii. Emisja wybranych gazów cieplarnianych i ich prekursorów (dwutlenku węgla, metanu, podtlenku azotu, tlenków azotu, tlenku węgla, dwutlenku siarki). Jakość powietrza i stężenia normowanych zanieczyszczeń. Emisja głównych zanieczyszczeń powietrza według międzynarodowej klasyfikacji źródeł emisji NFR (dwutlenku siarki, tlenków azotu, amoniaku, niemetanowych lotnych związków organicznych, pyłu zawieszonego, tlenku węgla, metali ciężkich, trwałych zanieczyszczeń organicznych) oraz gazów cieplarnianych według metodologii IPCC (dwutlenku węgla, metanu, podtlenku azotu, perfluorowęglowodorów, fluorowęglowodorów, sześciofluorku siarki, trójfluorku azotu). Hałas drogowy. Hałas przemysłowy. Liczba mieszkańców eksponowanych i hałas w przedziałach wartości poziomu Ldwn oraz Ln. Ludność korzystająca z wodociągów, kanalizacji. Jakość wody dostarczanej ludności do spożycia. Liczba zbiorników bezodpływowych, stacji zlewnych i oczyszczalni przydomowych. Stan ilościowy i powierzchni terenów zieleni w miastach i wsiach. Liczba gospodarstw ekologicznych. Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska i gospodarce wodnej. Nakłady na środki trwałe. Wydatki poniesione na ochronę środowiska w gospodarstwach domowych. Dane (w tym szacunki) dotyczące środków pieniężnych pochodzących z obowiązujących w Polsce podatków związanych ze środowiskiem, zidentyfikowanych w ramach ESA jako podatek, którego bazą jest jednostka fizyczna oddziaływania (lub substytut/zastępnik tej jednostki) o udowodnionym, negatywnym wpływie na środowisko, w podziale na cztery grupy rodzajowe podatków (od energii, transportowe, od zanieczyszczeń, z tytułu użytkowania zasobów naturalnych). Nakłady wewnętrzne na działalność B+R, aparatura naukowo-badawcza, personel B+R. Dane o ludności i rezydentach. Produkt krajowy brutto. Wartość dodana brutto.

8. Źródła danych

Wyniki innych badań:

1.01.02 Zasoby i zmiany w wykorzystaniu powierzchni ziemi, zagrożenie i ochrona gruntów,
1.01.05 Zasoby, wykorzystanie, zanieczyszczenie i ochrona wód,
1.01.06 Zanieczyszczenie i ochrona powietrza,
1.01.07 Ochrona przyrody, krajobrazu i różnorodności biologicznej,
1.01.08 Odpady,
1.01.09 Promieniowanie jonizujące i niejonizujące. Hałas,
1.01.12 Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska,
1.01.17 Podatki związane ze środowiskiem,
1.21.07 Bilanse stanu i struktury ludności według cech demograficznych,
1.26.06 Infrastruktura techniczna sieci wodociągowych i kanalizacyjnych, ciepłowniczych, gazu z sieci oraz energii elektrycznej,
1.43.01 Działalność badawcza i rozwojowa (B+R),
1.44.01 Bilanse paliw i energii,
1.44.03 Specjalistyczne badanie statystyczne w zakresie paliw i energii,
1.45.03 Użytkowanie gruntów,
1.52.01 Zasoby leśne,
1.52.03 Użytkowanie lasu,
1.66.02 Nakłady na środki trwałe,
1.67.07 Produkt krajowy brutto i jego elementy w ujęciu regionalnym.
Inne źródła danych

Baza danych Eurostatu, baza danych OECD, opracowania branżowe i eksperckie.

9. Rodzaje wynikowych informacji statystycznych

Wskaźnik liczebności pospolitych ptaków krajobrazu rolniczego (FBI – Farmland Bird Index), wskaźnik liczebności pospolitych ptaków leśnych (Forest Bird Index), zagrożone gatunki zwierząt i roślin, w przekrojach: kraj.
Powierzchnia gruntów rolnych i leśnych wyłączanych na cele nierolnicze i nieleśne, grunty zdewastowane i zdegradowane poddane rekultywacji i zagospodarowaniu, w przekrojach: kraj.
Powierzchnia lasów, zapas drewna na pniu, pozyskanie drewna, uszkodzenia lasów, w przekrojach: kraj.
Zasoby ilościowe i jakościowe wód powierzchniowych i podziemnych, wskaźnik eksploatacji wody (WEI – Water Exploitation Index), w przekrojach: kraj.
Bilansowe zasoby złóż i wydobycie węgla kamiennego, węgla brunatnego, gazu ziemnego, w przekrojach: kraj.
Zużycie wody na potrzeby gospodarki narodowej i ludności, produktywność wody, wodochłonność przemysłu, wodochłonność gospodarstw domowych, w przekrojach: kraj.
Produktywność zasobów, krajowe zużycie materiałów (DMC), w przekrojach: kraj.
Odpady poddane odzyskowi, wytworzone (z wyłączeniem odpadów komunalnych), odpady komunalne zebrane, w tym zebrane selektywnie, recykling odpadów komunalnych, w przekrojach: kraj.
Bilans azotu brutto, bilans fosforu brutto, w przekrojach: kraj.
Całkowite zużycie energii pierwotnej, produktywność energii pierwotnej, finalne zużycie energii, energochłonność finalna gospodarki, w przekrojach: kraj.
Udział energii ze źródeł odnawialnych w końcowym zużyciu energii brutto, w tym w końcowym zużyciu energii w transporcie, w przekrojach: kraj.
Emisje gazów cieplarnianych (z wyłączeniem emisji pochodzącej z międzynarodowego transportu lotniczego i morskiego oraz z użytkowania gruntów, zmiany użytkowania gruntów i leśnictwa), emisje gazów cieplarnianych w sektorach nieobjętych Europejskim Systemem Handlu Emisjami (tzw. sektorach non-ETS), w przekrojach: kraj.
Pyłowe i gazowe zanieczyszczenia powietrza, przedwczesne zgony na skutek zanieczyszczenia powietrza ozonem, pyłem PM2,5, w przekrojach: kraj.
Osoby narażone na hałas drogowy/kolejowy/przemysłowy/lotniczy, obiekty przekraczające poziomy dopuszczalne w zakresie hałasu przemysłowego, gospodarstwa domowe odczuwające nadmierny hałas, w przekrojach: kraj.
Ludność korzystająca z sieci wodociągowej i kanalizacyjnej oraz jakość wody dostarczanej ludności do spożycia, przydomowe oczyszczalnie ścieków, w przekrojach: kraj.
Powierzchnia miejskich obszarów zielonych, w przekrojach: kraj.
Powierzchnia ekologicznych użytków rolnych, płatności dla gospodarstw rolnych realizujących rolnictwo ekologiczne, w przekrojach: kraj.
Nakłady na środki trwałe służące ochronie środowiska, wydatki na ochronę środowiska ponoszone przez gospodarstwa domowe, podatki związane ze środowiskiem, nakłady na działalność badawczą i rozwojową (B+R), ekoinnowacje, zielone zamówienia publiczne, w przekrojach: kraj.
Wynalazki zgłoszone i patenty udzielone z zakresu technologii ochrony środowiska, w przekrojach: kraj.
Uczestnicy i laureaci Akceleratora Zielonych Technologii (GreenEvo), w przekrojach: kraj.
Organizacje i obiekty zarejestrowane w systemie EMAS, w przekrojach: kraj.

10. Formy i terminy udostępnienia wynikowych informacji statystycznych

Publikacje GUS
  • „Wskaźniki zielonej gospodarki w Polsce 2024” (grudzień 2024).
Informacje sygnalne
  • „Wskaźniki zielonej gospodarki w Polsce 2024” (grudzień 2024).