Objaśnienia

I. Informacje dotyczące struktury Programu badań statystycznych statystyki publicznej na  rok 2021.

Program badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2021, zwany dalej „Pbssp 2021”, określa informacje dla każdego badania w zakresie zgodnym z art. 18 ustawy z dnia 29  czerwca 1995 r. o  statystyce publicznej (Dz. U. z 2020 r. poz. 443, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”.

Pbssp 2021 składa się z dwóch części:

Część I. Informacje o badaniach

1. Informacje o badaniach obejmują opisy badań i określają dla każdego badania:

  • symbol (pkt 1),
  • temat (pkt 2),
  • cykliczność (pkt 3),
  • organ lub podmiot prowadzący badanie (pkt 4),
  • cel (pkt 5),
  • zakres podmiotowy (pkt 6),
  • zakres przedmiotowy (pkt 7),
  • źródła danych (pkt 8),
  • rodzaje wynikowych informacji statystycznych (pkt 9),
  • formy i terminy udostępniania wynikowych informacji statystycznych (pkt 10).

2. W zakresie przedmiotowym badania (pkt 7) ujęte są obszary, z których są wykorzystywane wybrane dane dla osiągnięcia przyjętego celu badania i są niezbędne w procesie opracowywania danych wynikowych. Zakresu przedmiotowego badania nie należy utożsamiać z zakresem wynikowych informacji udostępnianych w wyniku realizacji badania.

3. Rodzaje wynikowych informacji statystycznych oraz formy i terminy ich udostępniania zostały opisane dla każdego badania w pkt 9 i 10.

4. Wynikowe informacje statystyczne opisane w pkt 10 udostępniane są zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy tj.: na zasadzie równoprawnego, równorzędnego i   równoczesnego dostępu do nich dla wszystkich podmiotów.

Część II. Informacje o przekazywanych danych

1. Informacje o przekazywanych danych dla potrzeb badań ujętych w Pbssp 2021 są prezentowane jako zestawy danych, które obejmują:

  • źródło danych (rubr. 1.2),
  • podmiot przekazujący dane, metoda obserwacji (rubr. 1.3),
  • zakres danych, w tym szczegółowy zakres danych osobowych (rubr. 1.4),
  • częstotliwość i termin przekazania danych, obligatoryjność/dobrowolność przekazania (rubr. 1.5),
  • poziom agregacji, postać i forma danych, miejsce przekazania danych (rubr. 1.6),
  • symbol badania, w którym wykorzystywane są dane (rubr. 1.7).

2. Każdy zestaw danych posiada symbol i nazwę. W przypadku danych pozyskiwanych bezpośrednio od respondentów, symbol i nazwa zestawu danych odnosi się do symbolu i tytułu właściwego sprawozdania statystycznego, ankiety lub kwestionariusza. W przypadku gdy źródłem danych są systemy informacyjne, tj.: rejestry urzędowe, systemy informacyjne administracji publicznej, systemy innych instytucji, symbol zestawu składa się ze skrótu nazwy podmiotu prowadzącego lub przekazującego dane, nazwy źródła oraz numeru zestawu z danego źródła, np. MC CEPIK 02. Nazwa zestawu odnosi się do zawartości danych w zestawie. Zestaw danych obejmuje wyciąg danych z określonego systemu.

3. W celu przekazania przejrzystych informacji o prowadzonych badaniach i wykorzystywanych w  nich zestawach danych, zastosowano elementy łączące obydwie części Pbssp 2021, tj.:

  1. w części I w opisie badania w pozycji „źródła danych” wskazane są nazwy zestawów danych, wykorzystywanych w opisywanym badaniu z podaniem liczb porządkowych (lp.), pod którymi zostały opisane zestawy danych w drugiej części Pbssp 2021,
  2. w części II w opisie każdego zestawu w pozycji „symbol badania, w którym wykorzystywane są dane”, zostały podane symbole badań (z pierwszej części Pbssp 2021), w których wyniki opracowywane są z wykorzystaniem danych z opisywanego zestawu.

4. Opisy zestawów danych są pogrupowane w bloki. W pierwszej kolejności opisywane są zestawy danych, dla których źródłem danych jest dotychczasowy formularz lub ankieta, a następnie zestawy pochodzące z systemów informacyjnych.

5. Zakres przekazywanych danych w zestawie został opisany w postaci nazw pakietów.

6. Pakiet jest to grupa zmiennych charakteryzujących pewien obszar tematyczny. Zmienne z zestawów mogą być wykorzystane w wielu badaniach. Symbole badań, w których są wykorzystywane zestawy ujęte zostały w rubryce 1.7. Jeżeli w zestawie są dane osobowe, obejmujące dane z katalogu określonego w art. 35b ust. 1 ustawy, pozwalające na bezpośrednią lub pośrednią identyfikację osoby, to w rubryce 1.4 został wymieniony szczegółowy ich zakres. Celowość i niezbędność przekazywania danych osobowych w zestawach jest uzasadniona w opisie badania w części pierwszej Pbssp 2021.

7. Zakres przekazywanych danych w zestawach danych pochodzących z systemów informacyjnych został opisany w postaci zmiennych.

II. Informacje o formatach przekazywanych danych

1. Dane są przekazywane z wykorzystaniem formatów, o których mowa w art. 18a ust. 2 ustawy. Formaty przekazywanych danych będą udostępnione na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego i dodatkowo na stronie internetowej organu lub podmiotu prowadzącego badanie statystyczne w terminie do dnia 31 grudnia 2020 r.

2. Szczegółowy format przekazywanych danych w zestawach danych, które zostały opisane w Części II. Informacje o przekazywanych danych, obejmuje: nazwę pakietu, nazwę zmiennej/pytanie, grupowanie podstawowe, grupowanie z pozycjami możliwymi do wyboru, listę dopuszczalnych odpowiedzi na pytania, jednostki miary, charakter zmiennej, okres obserwacji.

3. W Biuletynie Informacji Publicznej GUS, w zakładce Działalność statystyki publicznej Program badań statystycznych statystyki publicznej, jest zamieszczona wersja Pbssp 2021, zawierająca linki pozwalające na przemieszczanie się pomiędzy obydwiema częściami Pbssp 2021. Na stronie internetowej GUS, w terminie do dnia 31 grudnia 2020 r., będą udostępnione pakiety i zawarte w nich zmienne oraz formaty dla zestawów danych. 

III. Dodatkowe objaśnienia dotyczące wybranych pojęć

1. W przypadku danych z systemów informacyjnych „podmiot przekazujący dane” najczęściej jest tożsamy z podmiotem prowadzącym system informacyjny.

2. Pojęcie „osoby pracującej” mieści w swoim zakresie „pracowników” w rozumieniu ustawy z  dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320) oraz obejmuje:

  1. pracodawcę i pracujących na własny rachunek,
  2. osoby wykonujące pracę nakładczą,
  3. agentów (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin oraz osobami zatrudnionymi przez agentów),
  4. członków spółdzielni produkcji rolniczej,
  5. duchownych pełniących obowiązki duszpasterskie.

3. Umieszczone potoczne nazwy państw należy rozumieć w sensie geograficznym.

4. Stosowane pojęcia, dotyczące zjawisk i procesów demograficznych, są powszechnie wykorzystywane w pracach naukowych i literaturze przedmiotu z tego zakresu.

5. Podmioty przekazujące dane - w przypadku zestawów danych z systemów informacyjnych administracji publicznej jako podmioty zobowiązane do przekazania danych osobowych wskazane są - co do zasady - urzędy obsługujące podmiot/organ odpowiedzialne za realizację wynikających z przepisów prawa zadań z dziedziny, której dotyczą przekazywane dane. Tryb przekazania danych osobowych do GUS jest uzależniony od sposobu realizacji tych zadań przyjętego przez podmiot/organ. Jeśli podmiot/organ realizuje zadania przy pomocy podporządkowanych jednostek organizacyjnych będących administratorami danych osobowych, wówczas dane te przekazuje bezpośrednio podmiot/organ odpowiedzialny za realizację zadań, bądź też jego podporządkowana jednostka organizacyjna.